
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 508 |
Number of Articles | 4,389 |
Article View | 8,232,438 |
PDF Download | 4,220,146 |
نظریة اصالت ظاهر ارادة نماینده در حقوق ایران | ||
پژوهشنامه حقوق اسلامی | ||
Article 5, Volume 16, Issue 2 - Serial Number 42, December 1394, Pages 91-113 PDF (578.64 K) | ||
Document Type: مقاله پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/law.2016.1823 | ||
Authors | ||
علیرضا عالیپناه* 1; علیرضا نورآبادی2; سبحان عباسپور2 | ||
1استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی(ره) | ||
2دانشجوی کارشناسی رشته معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق(ع) | ||
Receive Date: 15 December 2015, Revise Date: 22 February 2016, Accept Date: 04 March 2016 | ||
Abstract | ||
مطابق ماده 196 قانون مدنی «کسی که معامله مىکند آن معامله براى خود آن شخص محسوب است، مگر اینکه در موقع عقد خلاف آن را تصریح نماید یا بعد خلاف آن ثابت شود.» حقوقدانان ایرانی این ماده را به دوگونه متفاوت تفسیر کردهاند. گروهی این ماده را ملائم با نظریه اراده ظاهری یافته و مدعی شدهاند که استثناء مذکور در این ماده صرفاً بیانگر حکم رابطه حقوقی بین نماینده و منوبٌعنه است، نه رابطه حقوقی بین نماینده و طرف قرارداد، و لذا رابطه حقوقی بین نماینده و منوبٌعنه به ضرر طرف قرارداد ناآگاه به نمایندگی قابل استناد نیست و پیشینه بحث در فقه امامیه نیز مؤید این مدعا است، درحالیکه گروه دیگر عقیده دارند این استثناء بیانگر حکم رابطه حقوقی بین نماینده و طرف قرارداد است و رابطه بین نماینده و منوبٌعنه در مقابل وی نیز قابل استناد است، هرچند ناآگاه باشد. مبنای تفسیر نخست نظریه اراده ظاهری یا اصالت ظاهر اراده است که در لزوم حفظ نظم عمومی و استحکام معاملات ریشه دارد و مبنای تفسیر دوم اصل حاکمیت اراده و نظریه اراده باطنی است. این مقاله میکوشد با تبیین دو تفسیر مذکور و بررسی ادله و شواهد هریک در حقوق ایران با تأکید بر فقه امامیه تفسیر صحیح را از سقیم بازشناسد و بازشناساند. حاصل این تلاش پذیرش دیدگاه دوم، البته با تقریری نوین، و ارائه راهکارهایی برای پیشگیری از تبعات منفی احتمالی این دیدگاه است که با مبانی فقهی این موضوع نیز سازگار به نظر میرسد. | ||
Keywords | ||
نظریه اراده ظاهری; نظریه اراده باطنی; ظاهر اراده; نظریه نمایندگی; ماده 196 قانون مدنی | ||
Statistics Article View: 4,663 PDF Download: 2,008 |