
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 509 |
Number of Articles | 4,399 |
Article View | 8,251,863 |
PDF Download | 4,247,895 |
چالشهای اساسی نظریۀ آقاعلی حکیم دربارۀ «کیفیت معاد جسمانی» از دیدگاه سید جلالالدین آشتیانی | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
Article 2, Volume 13, Issue 2, August 1394, Pages 1-27 PDF (677.15 K) | ||
Document Type: پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/prr.2016.1761 | ||
Author | ||
محمدرضا ارشادی نیا* | ||
استادیار دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران | ||
Receive Date: 22 August 2014, Revise Date: 15 April 2015, Accept Date: 01 November 2014 | ||
Abstract | ||
آقاعلی مدرس طهرانی، با اعتقاد عمیق به کارآیی مبانی حکمت متعالیه در بازآفرینی اندیشۀ دینی، به ویژگی برجسته و معمول روش صدرا، یعنی «مماشات با قوم در بدایات و افتراق در نهایات»، عنایت ویژه نشان داده تا در بیان کیفیت معاد جسمانی طرحی نو دراندازد. طرح وی بر اساس اتخاذ مبانی صدرایی بدون کمترین بازسازی آنهاست، اما برنهادههای او بر مبانی نهادی صدرا کاربست افتراق در نهایات را در سعی علمی به نمایش میگذارد. وی در نظر دارد با مبانی هستیشناخت، از قبیل حرکت جوهری و مبانی معرفت نفس، معاد جسمانی را با تصویر رجوع بدن دنیوی به روح در هنگامۀ رستاخیز تبیین کند. بر این اساس، او نه بدن دنیوی را با همان ساختار دنیوی مقصد عود روح میداند و نه مانند صدرا بدن اخروی را تنها قائم به نفس مبعوث میداند. مهمترین مواضع نقدی آشتیانی به برنهادههای حکیم بر مبانی نهادی صدرایی متوجه است، همانند بقای رابطۀ نفس و بدن بعد از موت، ادامۀ حرکت جوهری بدن پس از جدایی نفس، گرایش به نظرات متکلمان اشعری، و همان ایراداتی که بر نظریۀ معاد عنصری متکلمان اشعری مشترکالورود است. بازخوانی مبانی صدرایی و استنتاجهای حکیم مؤسس در آینۀ پژوهش نقادانۀ آشتیانی نمایانگر تعالی و پویایی اندیشه و روش صدرایی در برهههای متوالی است. | ||
Keywords | ||
صدرالمتألهین; آقاعلی مدرس; سید جلالالدین آشتیانی; معاد جسمانی; معرفت نفس | ||
References | ||
آشتیانی، سید جلالالدین (1379)، شرح بر زاد المسافر، تهران: امیرکبیر. آشتیانی، سید جلالالدین (۱۳۸۰-الف)، شرح حال و آرای فلسفی ملاصدرا، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. آشتیانی، سید جلالالدین (1380-ب)، مقدمه بر المبدأ و المعاد، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. آشتیانی، سید جلالالدین (1350)، مقدمه بر رسائل فلسفی صدرالمتألهین، مشهد: دانشگاه فردوسی. ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1368)، معاد از دیدگاه حکیم زنوزی، تهران: حکمت. ابنسینا، حسین بن عبدالله (۱۳۷۵)، النفس من کتاب الشفاء، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. حکیمی، محمدرضا (1388)، الهیات الهی و الهیات بشری (نظرها)، قم: دلیل ما. سبزواری، حاج ملاهادی (1382)، تعلیقات بر الشواهد الربوبیة، قم: بوستان کتاب. صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم (1410)، الحکمة المتعالیة، ج 3، 8، 9، بیروت: دار احیاء التراث. طباطبایی، محمدحسین (1367)، نهایة الحکمة، ج 2، تهران: الزهرا. کیاشمشکی، ابوالفضل (1392)، «تحلیل انتقادی دیدگاه مدرّس زنوزی درباره معاد جسمانی»، پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)، س 11، ش 1، ص 5-24. مدرس طهرانی، آقاعلی (1378)، مجموعه مصنفات، ج 2، تهران: مؤسسه اطلاعات. | ||
Statistics Article View: 2,318 PDF Download: 1,246 |