News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,583,312 |
| PDF Download | 5,342,769 |
مفهوم «اصل احتیاط» و جایگاه آن در مسئولیت مدنی | ||
| پژوهشنامه حقوق اسلامی | ||
| Article 8, Volume 15, Issue 2 - Serial Number 40, December 1393, Pages 185-206 PDF (652.4 K) | ||
| DOI: 10.30497/law.2015.1672 | ||
| Author | ||
| علی عباس حیاتی* | ||
| استادیار گروه حقوق دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه رازی | ||
| Receive Date: 01 November 2014, Revise Date: 04 December 2014, Accept Date: 11 January 2015 | ||
| Abstract | ||
| «اصل احتیاط» یکی از اصول مهم حقوقی است که در دهه‌های اخیر حقوقدانان از آن سخن به میان آورده‌اند و قوانین داخلی و بین‌المللی و رویۀ قضایی بعضی از کشورها را تحت تأثیر قرار داده است. ضرورت حفظ محیط زیست و حیات انسانی باعث گردید، خردمندان در پی احتراز از خطرات احتمالی باشند که ممکن است در اثر اقدامات بی‌باکانة بشر امروزی به بار آید. این نگرانی، بیشتر از آنجا ناشی می‌شود که توسعۀ ظاهری پاره‌ای از علوم در حوزه‌های صنعت، پزشکی، غذایی، کشاورزی و ... همگان را متحیر و به نتایج حاصل از آن مفتون کرده است. در این میان، هستند دانایانی که نگاه آنان معطوف به افق‌های دوردست است و از این تصرفات لجام‌گسیخته، در محیط زیست و حیات انسانی، بیمناک گردیده‌اند. اصل احتیاط مهار اطمینان بخشی است بر این اقدامات مخاطره‌آمیز تا که شاید حیات بر روی این کرۀ خاکی با خطرات جدی مواجه نگردد. ازاین‌روی، ضرورت پیشگیری از خطر، محدود به خطرات حتمی که خسارات قطعی در پی داشته نگردید بلکه گفته شد، حتی در مواردی که از نظر علمی و فنی این اطمینان حاصل نشده است که نتیجۀ پاره‌ای اقدامات زیان‌بار نیست، بر اساس اصل احتیاط باید حداقل در مواردی که خسارات احتمالی ناشی از آن اقدام، سنگین و جبران‌ناپذیر است، اقدام مقتضی در جهت احتراز از آن خسارات به عمل آید. به همین سبب، کم‌کم باید، شاهد این تحول اساسی در قلمرو مسئولیت مدنی بود که «مسئولیت پیشگیرانه» جایگزین «مسئولیت جبرانگرانه» شود. | ||
| Keywords | ||
| اصل احتیاط; مسئولیت مدنی; تقصیر; خطر; پیشگیری; ضرر سنگین و جبران‌ناپذیر | ||
| References | ||
|
آخوند خراسانی (1390)، کافیۀ الاصول، دورۀ سه‌جلدی، قم: انتشارات دار الفکر، چاپ سوم. امیری قائم‌مقامی، عبدالمجید (1378)، حقوق تعهدات، ج1، تهران: نشر میزان. انصاری، شیخ مرتضی (1378)، فرائد الاصول، دورۀ دوجلدی، قم: مؤسسۀ مطبوعات دینی، چاپ اول. بهرامی احمدی، حمید (1390)، قواعد فقه، ج1، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع). حیدری (1389)، اصول الاستنباط، قم: پیام نوآور، چاپ هشتم. ژوردن، پاتریس (1385)، اصول مسئولیت مدنی، ترجمه مجید ادیب، چاپ دوم، تهران: نشر میزان. کاتوزیان، ناصر؛ انصاری، مهدی (1387)، «مسئولیت ناشی از خسارت‌های زیست‌محیطی»، فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، تابستان. محمدی، ابوالحسن (1387)، مبانی استنباط حقوق اسلامی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سی و یکم. نوو اگلیز، املی زهرا (1388)، «اصل احتیاط به‌مثابه نشانه‌ای از ذهنیت و نیازهای انسان پست‌مدرن»، دوفصلنامه فلسفی شناخت (پژوهشنامه علوم انسانی)، پاییز و زمستان.
Buffelan- Lanore et Larribu- Terneyre (2010), Droit civil, les obligations. 12 ed, sirey.
Base documentaire en ligne- at: www.group-cea.fr
Chambre Civil international de paris. Pour une responsabilite civile, environnementale mesuree et equitable, Reaction a la proposition de "directive europeenne sur la responsabilite environnementale en vue de la prevention et de reparation des dommages environnementaux", Adopte par l’assmblee generale du 11 juillet 2002, at: www.etudes.ccip.fr/archrap/chrono02.htm-3lk
Code civil francais, Dalloz, 2010
Janas, H. (1979), le principe responsabilite, Traduction francaise: Cerf, 1990
Flour, J.; Luc-Aubert, J.; et Savaux, E. (2009), Droit Civil, Les obligations, 13 ed, Sirey.
Gabrillac, R. (2010), Droit des obligation, Dalloz, 9 ed, Paris.
Lexique des termes juridiques. 17 ed. Dalloz, 2010
Viney, G.; Kourlisy, et M P. (2000), "Rapport au premier minister sur le principe de precaution", 1999, Odille Jacob, doc. France, janvier.
Viney, G.; Jourdain et P. (2001), Les effets de la responsabilite, paris, LGDJ,
Wikipedia - http://fr.wikipedia.org/wiki/Principe_depr%C3%A9caution | ||
|
Statistics Article View: 7,208 PDF Download: 6,424 |
||