News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,591,525 |
| PDF Download | 5,356,932 |
نقد نظر شورای نگهبان در خصوص امکان ارسال مستقیم لوایح قضایی به مجلس | ||
| پژوهشنامه حقوق اسلامی | ||
| Article 3, Volume 15, Issue 2 - Serial Number 40, December 1393, Pages 55-77 PDF (557.66 K) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/law.2015.1667 | ||
| Authors | ||
| غلامحسین الهام1; محمدامین ابریشمی راد* 2 | ||
| 1دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران | ||
| 2کارشناس‌ارشد رشته حقوق عمومی از دانشگاه تربیت مدرس | ||
| Receive Date: 23 November 2014, Revise Date: 26 December 2014, Accept Date: 02 February 2015 | ||
| Abstract | ||
| ابتکار قانون به‌عنوان مرحله مقدماتی طرح پیشنهادات در مجالس قانون‌گذاری با توجه به نوع رژیم سیاسی کشورها (ریاستی یا مجلسی) به طرق مختلفی اعمال می‌شود. چنین صلاحیتی در قانون اساسی ایران به‌موجب اصول «74» و «102» برای هیئت وزیران و نمایندگان مجلس و شورای عالی استان‌ها پیش‌بینی شده است؛ اما در مورد لوایح قضایی مقرر در بند «2» اصل «158» قانون اساسی که تهیه آن‌ها در صلاحیت رئیس قوه قضائیه می‌باشد، همواره این سؤال وجود داشته است که آیا این دسته از لوایح به‌عنوان یک طریق مستقل ابتکار قانون در برابر لوایح قانونی مقرر در اصل «74» قانون اساسی می‌باشند، یا اینکه لوایح قانونی به‌عنوان مَقسَم لوایح قضایی بوده و لزوماً به تصویب هیئت وزیران نیازمند است. نظر شورای نگهبان مبنی بر عدم مغایرت مصوبه الحاق یک تبصره به ماده «3» قانون وظایف و اختیارات رئیس قوه قضائیه با قانون اساسی سبب شد که رئیس قوه قضائیه بتواند با گذشت مواعد مقرر قانونی، لایحه قضایی را مستقیماً به مجلس ارسال کند که اعطای چنین صلاحیتی به این مقام، علاوه بر اینکه مغایر با اطلاق اصل «74» قانون اساسی و اصل «98» قانون اساسی مبنی بر لزوم بهره‌گیری از تفسیر قانون اساسی در جهت رفع ابهام موجود می‌باشد، موجب از بین رفتن تمرکز امور بودجه‌ای کشور و احیاناً تقلیل درآمد عمومی یا افزایش هزینه عمومی بوده و از سوی دیگر هماهنگی لوایح قضایی با امور اجرایی کشور را از بین می‌برد. | ||
| Keywords | ||
| شورای نگهبان; ابتکار قانون; لوایح قضایی; لوایح قانونی; رئیس قوه قضائیه | ||
| References | ||
|
1. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. 2. قانون محاسبات عمومی کشور - مصوب 1366- 3. قانون وظایف و اختیارات رئیس قوه قضائیه - مصوب 1378- 4. قانون الحاق یک تبصره به ماده 3 قانون وظایف و اختیارات رئیس قوه قضائیه – مصوب 1392- 5. نظر شورای نگهبان به شماره 52219/30/92 مورخ 20/8/1392 در خصوص مصوبه الحاق یک تبصره به ماده «3»، قانون وظایف و اختیارات رئیس قوه قضائیه. 6. نظر تفسیری شورای نگهبان به شماره 1065/21/79 مورخ 30/7/1379. 7. استعلام رئیس قوه قضائیه از شورای نگهبان به شماره 10470/79/1 مورخ 17/7/1379. 8. نامه رئیس قوه قضائیه به شورای نگهبان به شماره 5048/1 مورخ 26/7/1379. کتب و مقالات اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی، (1364)، صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی، تهران: اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی، چ1، ج2-3. اِل‌مَدکس، رابرت (1385)، قوانین اساسی کشورهای جهان، ترجمه سید مقداد ترابی، تهران: انتشارات شهر دانش، چ1. بوشهری، جعفر (1384)، حقوق اساسی اصول و قواعد، تهران: شرکت سهامی انتشار، چ1. بوشهری، جعفر (1384)، حقوق اساسی مسائل، تهران: شرکت سهامی انتشار، چ1. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1378)، ترمینولوژی حقوق، تهران: انتشارات گنج دانش، چ10. راسخ، محمد (1384)، بنیاد نظری اصلاح نظام قانون‌گذاری، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، چ1. رستمی، ولی (1390)، مالیه عمومی، تهران: بنیاد حقوقی میزان، چ1. شعبانی، قاسم (1388)، حقوق اساسی و ساختار حکومت جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات اطلاعات، چ37. طباطبایی مؤتمنی، منوچهر (1386)، حقوق اساسی، تهران: نشر میزان، چ11. عمید زنجانی، عباسعلی (1387)، مبانی حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات مجد، چ1. فلاح زاده، علی‌محمد و همکاران (1391)، تفکیک تقنین و اجراء؛ تحلیل مرزهای صلاحیت تقنینی در روابط قوای مقننه و مجریه، تهران: انتشارات معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، چ1. قاضی، ابوالفضل (1383)، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، تهران: نشر میزان، چاپ دوازدهم. مدنی، جلال‌الدین (1369)، حقوق اساسی در جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات سروش، چاپ اول، ج6. مدنی، جلال‌الدین (1389)، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات پایدار، چ15. مرکز مالمیری، احمد؛ پارسا، محمدباقر (1392)، «گزارش پژوهشی: اولویت قانون‌گذاری از طریق لایحه یا طرح؟ بررسی آماری نقش قوای مجریه و مقننه در ابتکار قانون‌گذاری»، شماره مسلسل: 13002. موسی‌زاده، ابراهیم (1391)، حقوق اداری، تهران: نشر دادگستر، چ1. مهرپور، حسین (1387)، مختصر حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: نشر دادگستر، چ1. نظرپور، مهدی (1390)، آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، قم: دفتر نشر معارف، چ13. هاشم‌زاده هریسی، هاشم (1384)، حقوق اساسی کاربردی، تهران: نشر میزان، چ1. هاشمی، محمد (1387)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: بنیاد حقوقی میزان، چ20، ج2. هریسی‌نژاد، کمال‌الدین (1387)، حقوق اساسی تطبیقی، تهران: انتشارات آیدین، چ1. | ||
|
Statistics Article View: 4,317 PDF Download: 2,153 |
||