
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,584,344 |
PDF Download | 5,345,429 |
خوانشی نهادی از نظام مسائل سیاستگذاری در حقوق مالکیت؛ مطالعه موردی صنعت نفت ایران | ||
پژوهشنامه حقوق اسلامی | ||
Article 2, Volume 15, Issue 2 - Serial Number 40, December 1393, Pages 29-54 PDF (824.44 K) | ||
Document Type: مقاله پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/law.2015.1666 | ||
Authors | ||
سید جعفر حسینی* 1; محمدحسین مهدوی عادلی2; محمدجواد رزمی3 | ||
1دکترای اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد، پژوهشگر دانشگاه امام صادق(ع) | ||
2استاد دانشگاه فردوسی مشهد | ||
3دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد | ||
Receive Date: 26 October 2014, Revise Date: 03 January 2015, Accept Date: 25 January 2015 | ||
Abstract | ||
شکی نیست هر نوع سیاستگذاری کلان در صنعت نفت پیوند تنگاتنگی با حقوق مالکیت خواهد داشت. در این میان، در الگوی تحلیل و توسعه نهادی بهعنوان یکی از رویکردهای اصلی حوزه حقوق و اقتصاد، از یک سو همانند سایر خوانشهای نهادی، هر نوع تبیینی از حقوق مالکیت نیازمند پاسخ به چیستی این حقوق و شناخت افراد ذیحق است و از سوی دیگر، سیاستگذاری در هر محیط اقتصادی، پیش از هر چیز، نیازمند احصاء نظام مسائل حاکم بر آن محیط است؛ بنابراین، حسب این چارچوب نهادی، میتوان با یک پژوهش میانرشتهای مبتنی بر سه حوزه حقوق، اقتصاد و سیاستگذاری، سیاستگذاری در موضوع حقوق مالکیت صنعت نفت ایران را که توزیع بخش عمدهای از رانتها و امتیازات این صنعت به نتیجه آن وابسته است، منوط به خوانش صحیح از چیستی حقوق مالکیت و همچنین، احصاء نظام مسائل این حقوق در بستر صنعت نفت ایران دانست. بر همین اساس، در این پژوهش تلاش شده است تا با رویکردی تحلیلی و مبتنی بر ظرفیتهای این چارچوب نهادی، ضمن تبیین الگوی کنونی مالکیت در صنعت نفت ایران به تفکیک دو بخش بالادستی و پاییندستی، مدلی از نظام مسائل حاکم بر حقوق مالکیت صنعت نفت ایران پیشنهاد گردد. همانگونه که مشاهده خواهد شد، الگوی موجود مالکیت صنعت نفت ایران حسب ارتباطات متقابل مجموعهای از متغیرهای نهادی و غیرنهادی، بهواسطه 13 مسیر مشخص ایجاد شده است که تبیینکننده نظام مسائل حاکم بر حقوق مالکیت صنعت نفت ایران هستند و هر نوع سیاستگذاری در موضوع حقوق مالکیت، نیازمند توجه به این خوانش 13گانه خواهد بود. | ||
Keywords | ||
حقوق مالکیت; اقتصاد نهادی; سیاستگذاری; صنعت نفت | ||
References | ||
رنانی، محسن (1376)، بازار یا نابازار، بررسی موانع نهادی کارایی نظام اقتصادی بازار در اقتصاد ایران، تهران: سازمان برنامه و بودجه، مرکز مدارک اقتصادی – اجتماعی و انتشارات، چاپ اول. مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی (1390)، «قانون اصلاح قانون نفت»، http://rc.majlis.ir مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی (1391)، «قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت»، http://rc.majlis.ir. معاونت پژوهشی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی (1388)، «نرمافزار لوح حق (حافظه قوانین)»، مجموعه قوانین و مقررات کشور.
Acemoglu, Daron, Johnson, Simon and Robinson, James. 1A (2005 of), “Institutions as a Fundamental Cause of Long-Run Growth” In the Handbook Economic Growth,Edited by Philippe Aghion and Steven N.Durlauf, Elsevier B.V.
Alchian, Armen, A & Demsetz, Harold, (1973), "The Property Right Paradigm", The Journal of Economic History, Vol. 33(1).
Alchian, Armen. A, (2008), "Property Rights", In the encyclopaedia of The New Palgrave Dictionary of Economics, Edited by Steven N. Durlauf & Lawrence E. Blune, United States: Palgrave Macmillan Press, Second Edition, Vol. 6.
Aligica, Paul Dragos & Boettke Peter, (2011), "The Two Philosophies' of Ostroms' Institutionalism", The Policy Studies Journal, Vol. 39.
Berg, Bruce L, (2001), Qualitative Research Methods for the Social Sciences, United States of America: A Pearson Education Company, Fourth Edition.
North, Douglass C, Wallis, John Joseph, Webb, Steven B & Weingast, Barry R, (2010), Limited Access Orders: An Introduction to the Conceptual Framework, World Bank Publication.
Ostrom, Elinor (2005a), "Doing Institutional Analysis Digging Deeper Than Markets and Hierarchies", In the Handbook of New Institutional Economics, Edited by C. Menard and M. M. Shirley, Netherlands, Springer.
Id. (2005b), Understanding Institutional Diversity, United States: Princeton University Press.
Id. (2007), A Diagnostic Approach for Going Beyond Panaceas, Workshop in Political Theory and Analysis Bloomington, Indiana University.
Id. (2009), Beyond Markets and States: Polycentric Governance of Complex Economic Systems, Prize Noble Lecture.
Id. (2011), "Background on the Institutional Analysis and Development Framework", The Policy Studies Journal, Vol. 39.
Schlager, Edella and Ostrom, Elinor, (1992), Property Rights Regimes and Natural Resources: A conceptual Analysis, Land Economics, Vol. 68. | ||
Statistics Article View: 4,226 PDF Download: 1,949 |