News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,591,733 |
| PDF Download | 5,357,260 |
نقض قابل پیش‌بینی قرارداد در فقه و حقوق ایران با نگاهی به نظام «کامن لا» و کنوانسیون وین (1980) | ||
| پژوهشنامه حقوق اسلامی | ||
| Article 1, Volume 15, Issue 2 - Serial Number 40, December 1393, Pages 5-28 PDF (658.83 K) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/law.2015.1665 | ||
| Authors | ||
| سید حسین صفایی1; جعفر عسگری* 2 | ||
| 1استاد دانشگاه | ||
| 2مدرس دانشگاه | ||
| Receive Date: 14 December 2014, Revise Date: 03 January 2015, Accept Date: 15 February 2015 | ||
| Abstract | ||
| یکی از موضوعات و مباحث مهم در حقوق قراردادها، موضوع نقض قرارداد و ضمانت اجراهای ناشی از آن است. در حقوق ایران توسل به ضمانت اجراهای نقض قرارداد، زمانی میسر است که موعد اجرای قرارداد فرارسیده و متعهد تعهدات قراردادی خویش را ایفاء ننموده است؛ اما گاه ممکن است قبل از سررسید انجام تعهد، بر اساس اعلام صریح متعهد و یا حسب اوضاع و احوال موجود، متعهدله به‌طور معقول و متعارف به این نتیجه برسد که متعهد نمی‌‌تواند یا نمی‌‌خواهد در موعد مقرر به تعهد خویش عمل کند. در این حالت، نظریۀ نقض قابل پیش‌بینی قرارداد مطرح می‌شود و به متعهدله این اجازه را می‌دهد که با تمسک به ضمانت اجراهای این نظریه خود را از زیر بار تعهدات قراردادی که در آینده با نقض مواجه خواهد شد، رهایی بخشد و حسب مورد، اقدام به تعلیق یا فسخ قرارداد نماید. ولی سؤال اساسی این است که آیا در نظام حقوقی ایران متعهدله می‌تواند قبل از فرارسیدن موعد اجرای تعهد، به استناد این نظریه به ضمانت اجراهای ناشی از نقض قرارداد متوسل شود یا باید منتظر فرارسیدن موعد قرارداد باشد. هرچند این نظریه در حقوق ایران چندان مورد توجه قرار نگرفته و هیچ ماده قانونی نیز بدان اختصاص نیافته است ولی در این مقاله، با بررسی نظام حقوقی ایران و ضمن مطالعۀ تطبیقی در نظام «کامن لا» به‌ویژه حقوق انگلیس و آمریکا و همچنین اسناد حقوقی بین‌المللی به‌ویژه کنوانسیون بیع بین‌المللی 1980 به این نتیجه نائل می‌شویم که مبانی و چارچوب اصلی این نظریه در فقه و حقوق ایران وجود دارد و با استناد به اصول و قواعد کلی می‌توان به پذیرش آن در حقوق ایران قائل شد. | ||
| Keywords | ||
| قرارداد; موعد قرارداد; تعهدات قراردادی; نقض قرارداد; نقض قابل پیش‌بینی | ||
| References | ||
|
امامی، سید حسن (1375)، حقوق مدنی، تهران: کتاب‌فروشی اسلامیه، چ16، ج1. انصاری، مرتضی (1428ق)، المکاسب، قم: مجمع الفکر الاسلامی. بجنوردی، سید حسن (1419ق)، القواعد الفقیه، تحقیق: مهدی المهریزی، محمدحسین الدرایتی، قم: نشر الهادی، الاولی. بحرالعلوم، سید محمد (1984)، بلغه الفقیه، شرح و تعلیق: محمدتقی آل‌بحرالعلوم، طهران: منشورات مکتبۀ الصادق(ع)، الرابعه. بهرامی احمدی، حمید (1390)، حقوق تعهدات و قراردادها، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع)، چ1. حر عاملی، محمد بن حسن (بی‌تا)، وسایل الشیعه، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج13. خمینی، سید روح‌الله (1384 ش)، کتاب البیع، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). داراب‌پور، مهراب (1377)، قاعده مقابله با خسارات، تهران: انتشارات گنج دانش، چ اول. شهید اول (1412)، الدروس الشرعیه، قم: مؤسسه النشر الإسلامی، الاولی، ج3. شهید ثانی (1413)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم: مؤسسۀ النشر الإسلامی، الاولی، ج4. شهیدی، مهدی (1382)، حقوق مدنی، آثار قراردادها و تعهدات، تهران: انتشارات مجد، چ اول. صفایی، سید حسین (1386)، قواعد عمومی قراردادها، تهران: نشر میزان، چ یازدهم. صفایی، سید حسین؛ عادل، مرتضی؛ کاظمی، محمود؛ میرزانژاد، اکبر (1387)، حقوق بیع بین‌الملل، با مطالعۀ تطبیقی، تهران: مؤسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چ2. طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم (1378ش)، حاشیه المکاسب، قم: مؤسسه اسماعیلیان. کاتوزیان، ناصر (1363)، دوره عقود معین، تهران: شرکت سهامی انتشار، ج1. همو (1376)، قواعد عمومی قراردادها، تهران: شرکت سهامی انتشار، چ5، ج5. همو (1381)، قانون مدنی در نظم حقوق کنونی، تهران: نشر میزان، چ6. همو (1387)، قواعد عمومی قراردادها، تهران: شرکت سهامی انتشار، چ5، ج3. محقق داماد، سید مصطفی (1388)، نظریۀ عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی. محقق بحرانی، یوسف (بی‌تا)، الحدائق الناضره، قم: مؤسسه النشر الإسلامی التابعه لجماعه المدرسین، ج19. محقق حلی، ابوالقاسم نجم‌الدین جعفر بن الحسن (1403)، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال والحرام، تعلیق: السید صادق الشیرازی، تهران: انتشارات استقلال، الطبعه الثانیه. مظفر، محمدرضا (بی‌تا)، اصول الفقه، قم: موسسه النشر الاسلامی. نائینی، محمدحسین (1427ق)، منیه الطالب فی شرح المکاسب، قم: مؤسسه النشر الاسلامی. نجفی، محمدحسن (1394ق)، جواهر الکلام، تحقیق و تعلیق: شیخ علی الآخوندی، تهران، دار الکتب السلامیه.
Carter, J. W. (1991), Breach of Contract, Sydney: The Law Book Company Limited, ed. 2th Cheshire & Chevalier, Geoffrey Cheshire, (1991), Fifoot and Furmston's Law of Contract, London: Butterworths. Chitty, Joseph (2004), Chitty on Contracts, London: Sweet & Maxwell, ed. 29th,, vol.1. Corbin, Arthur Linton, (1956), Corbin on Contracts, West Publication Co. Enderlein, Fritz and Maskow, Diertich (1992), International Sales Law, United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods, Oceana Publications Honnold, John O. (1999), Uniform Law for International Sales under the 1980 United Nations Convention, The Hague: Kluwer Law International, ed. 3th. Honnold (2000), The United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods in International Encyclopedia of Laws - Contracts, editors: J. Herbots, R. Blanpain (general editor), Kluwer Law International, The Hague. Schlechtriem, Peter, (1986), Uniform Sales Law– The UN– Convention on Contracts for the International Sale of Goods, Vienna: Manz. Treitel, G. H. (1995), Treitel: The Law of Contract, Sweet & Maxwell | ||
|
Statistics Article View: 5,488 PDF Download: 4,934 |
||