News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,206 |
| PDF Download | 5,345,012 |
تأملی در سازگاری درونی اندیشۀ فلسفی ملاصدرا دربارۀ شناخت انسان از خداوند | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Article 8, Volume 13, Issue 1, February 1394, Pages 131-148 PDF (1.11 M) | ||
| Document Type: پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/prr.2015.1637 | ||
| Authors | ||
| محمدکاظم فرقانی* 1; علی غزالی فر2 | ||
| 1استادیار دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران (نویسندۀ مسئول) | ||
| 2دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 28 February 2014, Revise Date: 31 May 2015, Accept Date: 04 May 2014 | ||
| Abstract | ||
| از نظر ملاصدرا، تنها گونهٔ ممکن شناخت درست و معتبر نسبت به خداوند علم حضوری است. اما به نظر می‌رسد که علم حضوری انسان نسبت به خداوند خالی از اشکال و ابهام نباشد. با توجه به سایر اصول و مبانی ملاصدرا در حکمت متعالیه می‌توان گفت که قائل شدن به علم حضوری در منظومهٔ فکری و نظام فلسفی ملاصدرا با سایر بخش‌های فلسفهٔ صدرایی ناسازگار است. در این مقاله، شش مورد از این ناسازگاری‌ها تحت عنوان «تأمل» مطرح شده است: معضل صدق در علم حضوری به خدا، غفلت از خدا، شناخت غیرخدا، عدم شناخت واسطه‌های میان انسان و خدا، عدم امکان شناخت چیزی غیر از ذات خود در علم حضوری و عدم امکان شناخت ذات و صفات خداوند. به نظر می‌رسد ملاصدرا قصد دارد نشان دهد که راه‌حل این مسئله در قلمروی فراسوی تفکر فلسفی است، به طوری که ملاصدرا با نظام بزرگ فلسفهٔ خود در پی آن است که تمهیدی را برای ورود به آن عرصه مهیا کند. لذا حکمت متعالیه در نهایت چیزی نیست جز مقدمه‌ای برای تعالی انسان، که این تعالی از سنخ کاوش‌ها و فعالیت‌های نظری و فلسفی نیست، بلکه کاملاً عرفانی و نیازمند سیر و سلوک عرفانی است. | ||
| Keywords | ||
| ملاصدرا; خداشناسی; علم; علم حضوری; وجود | ||
| References | ||
|
ادواردز، پل (1371)، براهین اثبات وجود خدا در غرب، ترجمۀ علیرضا جمالی نسب و محمد محمدرضایی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. اکبریان، رضا (1386)، حکمت متعالیه و تفکر فلسفی معاصر، تهران: بنیاد حکمت صدرا. ایزوتسو، توشیهیکو (1368)، بنیاد حکمت سبزواری، ترجمۀ سید جلال‌الدین مجتبوی، تهران: دانشگاه تهران. آشتیانی، سیدجلال الدین (1381)، شرح بر زاد المسافر، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. خندان، علی اصغر (1383)، ادراکات فطری، قم: طه. الشیرازی، صدرالدین محمد (1381)، المبدأ و المعاد، تصحیح محمد ذبیحی و جعفر شاه نظری، تهران: بنیاد حکمت صدرا. الشیرازی، صدرالدین محمد (1386)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، قم: بوستان کتاب قم. الشیرازی، صدرالدین محمد (1387)، المظاهر الالهیة فی اسرار العلوم الکمالیة، مقدمه و تصحیح سید محمد خامنه‌ای، تهران: بنیاد حکمت صدرا. الشیرازی، صدرالدین محمد (1419)، مفاتیح الغیب، اشراف فاتن محمدخلیل اللبون، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی. الشیرازی، صدرالدین محمد (1420)، المشاعر، تصحیح فاتن خلیل اللبون، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی. الشیرازی، صدرالدین محمد (1981)، الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی. صانعی دره‌بیدی، منوچهر (1383)، مبانی اندیشه‌های فلسفی، تهران: امیرکبیر. الطباطبائی، سید محمد حسین (1383)، نهایة الحکمة، تصحیح و تعلیق غلامرضا فیاضی، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ج ۴. القیصری، داود (1382)، شرح فصوص الحکم، تحقیق حسن حسن‌زاده الآملی، قم: بوستان کتاب. مصباح یزدی، محمدتقی (1405)، تعلیقة علی نهایة الحکمة، قم: مؤسسه در راه حق. یثربی، سید یحیی (1383)، عیار نقد، قم: بوستان کتاب قم. Copleston, Frederick (1994), A History of Philosophy, New York: Image Books & Doubleday, Vol. 5. Nasr, seyyed hossein, and Oliver Leaman (1996), History of Islamic Philosophy, London: Routledge. | ||
|
Statistics Article View: 3,625 PDF Download: 1,455 |
||