
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,584,190 |
PDF Download | 5,344,982 |
روششناسی راهبردهای تدبر در قرآن کریم: استقرایی از پژوهشهای میانرشتهای مدیریت اسلامی در دهه اخیر | ||
اندیشه مدیریت راهبردی | ||
Article 2, Volume 5, Issue 2, July 1390, Pages 25-55 PDF (1.26 M) | ||
DOI: 10.30497/smt.2011.160 | ||
Author | ||
میثم لطیفی* | ||
استادیار دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق علیه السلام | ||
Receive Date: 06 July 2011, Revise Date: 23 September 2011, Accept Date: 21 November 2011 | ||
Abstract | ||
مطالعات میانرشتهای با تأکید بر علوم اسلامی، عرصهای است که طی سالهای گذشته، توجه بسیاری از دانشمندان و محققان را جلب کرده است. البته، یکی از مسائل عمده برای محققانی که وارد این عرصه شدهاند، روش و فرایند پژوهش است. معرفی و تبیین روشی متقن و اتکاپذیر در پژوهشهای میان رشتهای مدیریت اسلامی با تأکید بر منبع غنی و ارزشمند قرآن کریم، هدف اصلی این پژوهش است. بدین منظور، ضمن بررسی اجمالی مفاهیم تدبر و تفسیر قرآن و روشها و گرایشهای عمده تفسیری در علوم قرآنی، مطالعات میانرشتهای مدیریتی با صبغه قرآنی طی دهه اخیر، بررسی و راهبردهای پژوهش تدبر در قرآن، با تأکید بر پژوهشهای مدیریتی تبیین شد. راهبردهای پژوهش تدبر در قرآن شامل راهبرد آیهمحور، راهبرد سیاقمحور، راهبرد سورهمحور، راهبرد داستانمحور و راهبرد مسئلهمحور است که به نحو استقرایی از دل پژوهشهای مدیریت اسلامی دهه گذشته، استخراج شدهاند. هر یک از راهبردهای مذکور، کارکردها، فرایند و نقاط قوت و ضعفی دارد که در این مقاله، بدانها توجه شده است. بدین ترتیب، میتوان ادعا کرد که راهبرد تدبر در قرآن، فرآیند واحدی ندارد بلکه بر اساس هدف و مسئله پژوهش، تسلط و مهارت و زمانِ در اختیار پژوهشگر میتوان راهبردهای متمایزی را استخدام کرد. نهایتاً اینکه اعتبار پژوهشهای تدبر در قرآن، موضوعی است که در این مقاله با تأکید بر دو محور اتقان و افاده و سؤالات متناظر و روشهای ارزیابی آنها، بررسی شده است. | ||
Keywords | ||
روششناسی; روش تدبر در قرآن; روش تفسیر قرآن; مطالعات میانرشتهای; راهبرد پژوهش; طرح پژوهشی; مدیریت اسلامی; روایی | ||
References | ||
قرآن کریم نهج البلاغه احمدزاده کرمانی، روحالله (1384)، تبیین فرایند مدلسازی و تولید نظریه در حوزه سازمان بر اساس مبانی اسلامی، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیدعلی علوی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). اسلامی، سیدامیرحسن (1387)، تدوین الگوی برنامهریزی مالی شخصی با توجه به تعالیم اسلامی، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی غلامرضا اسلامی بیدگلی و علیاصغر خندان، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). اعتصامی، سیدمحمدکاظم (1389)، بررسی عوامل مؤثر بر انگیزه توفیقطلبی از دیدگاه آموزههای دینی با تأکید بر نهجالبلاغه، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیدعلی علوی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). افضلی، علیرضا (1386)، تصویرپردازی از ویژگیهای آینده موعود و تأثیر آن برسازمان: به سوی الگوی قرآنی، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی ولیالله نقیپورفر، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). جوادی آملی، عبدالله (1379)، تسنیم: تفسیر قرآن کریم، تنظیم و ویرایش از علی اسلامی، قم: مرکز نشر اسراء. همو (1381)، نسبت دین و دنیا: بررسی و نقد نظریه سکولاریزم، تنظیم و ویرایش از علیرضا روغنی و سعید بندعلی، قم: مرکز نشر اسراء. حیدری، مصطفی (1386)، طراحی مدل مفهومی مدیریت بحران در دوران هشت سال دفاع مقدس - با تأکید بر عملیاتهای کربلای پنج و والفجر هشت، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی غلامرضا گودرزی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). خادم، سیدقاسم (1387)، بررسی تطبیقی رویکرد مشتریمداری در علم مدیریت و آموزههای اسلامی با تأکید بر آیات و روایات، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی مصباحالهدی باقری، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). خورشیدی، سعید (1388)، بررسی و تبیین الگوی رهبری حجتالاسلام سیدحسن نصرالله، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی رضائیان، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). ذوالفقارزاده کرمانی، محمدمهدی (1385)، تصویرپردازی از مدیران آینده: به سوی الگوی قرآنی، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی غلامرضا گودرزی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). رازینی، روحالله (1389)، مدیریت تولید، طراحی و تبیین مدل جامع تعالی سازمانی بر اساس رویکرد اسلامی، رساله دکتری، به راهنمایی عباس مقبل باعرض، تهران: دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس. رضایی اصفهانی، محمدعلی (1385)، منطق تفسیر قرآن 2 (روشها و گرایشهای تفسیری قرآن)، قم: مرکز جهانی علوم اسلامی. سجادی، سیدعلی (1380)، نظام کنترل و نظارت در اسلام (مطالعه تطبیقی با مدیریت علمی) با تأکید بر حکومت امیرالمؤمنین علی (ع)، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیدعلی علوی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). سعیدی، اکبر (1385)، بازنگری در تعریف تبلیغات بازرگانی مبتنی بر تعالیم اسلامی، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدهادی همایون، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). سلطانینژاد، حامد (1385)، بررسی تطبیقی فروش استقراضی سهام با عقود اسلامی، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمد طالبی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). شهرام، وحید (1388)، ارائه مدل تعالی فرد در سازمان با توجه به تعالیم اسلام، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی غلامرضا گودرزی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). صالحآبادی، علی (1381)، امکانسنجی راهاندازی بازار آتی سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران (با تأکید بر مسائل شرعی و نیازمندیهای بازار سرمایه)، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمد طالبی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). صدری، محمدجواد (1386)، المعجم المفهرس لألفاظ القرآن الکریم [علی اساس معجم فؤاد عبدالباقی] حسب حروف الکلمات، تهران: مکتبه السهروردی للدرسات و النشر. طوبایی، محمدتقی (1385)، مروری اجمالی بر جایگاه آخرتگرایی و تأثیر آن در حوزه وظایف مدیریت اسلامی (با تأکید بر برجستهترین ... )، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی ولیالله نقیپورفر، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). عابدی، نورالدین (1387)، پیشفرضهای انسانشناختی در مدیریت اسلامی، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی رضائیان، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). عبداللهی نیسیانی، علی (1388)، شناسایی عوامل حیاتی موفقیت از منظر مدیریت اسلامی با تأکید بر تفکر سیستمی، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی رضائیان، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). عرب اسدی، حسین (1384)، نظام جبران خدمات کارکنان بر مبنای ارزشهای اسلامی با تکیه بر سیره حضرت محمد و حضرت علی، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی ولیالله نقیپورفر، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). عسکری، حسن بن عبدالله (1312)، فروق اللغویه، قاهره: مکتبه القدسی. علیآبادی، مهدی (1389)، معیارهای ارزیابی مدیران عالی از دیدگاه امیرالمؤمنین علی (ع)، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی غلامرضا گودرزی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). قرائتی، محسن (1374)، تفسیر نور، قم: مؤسسه در راه حق. لبخندق، محسن (1388)، طراحی فرآیند مدیریت فعالیتهای جهادی، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی رضائیان، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). لسانی فشارکی، محمدعلی؛ مرادی زنجانی، حسین (1385)، روش تحقیق موضوعی قرآن کریم، زنجان: قلم مهر. لطیفی، میثم، (1388). بازپردازی مفهوم نظم و انضباط با تکیه بر رویکرد اسلامی، رساله دکتری، به راهنمایی حسن داناییفرد، تهران: دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس. مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحار الانوار الجامعه لدرر الاخبار، بیروت: موسسه الوفا. محمودی، جعفر (1379)، «چیستی مدیریت اسلامی در بوته نقد»، دانش مدیریت، سال سیزدهم، شماره 51، صص 3-21. مطهری، مرتضی (1372)، آشنایی با قرآن، تهران: صدرا. همو (1373)، آشنایی با علوم اسلامی، جلد اول: منطق و فلسفه. تهران: صدرا. همو (1380)، ده گفتار، تهران: صدرا. مهدیزاده، سجاد (1387)، مقایسه خودمدیریتی در دانش مدیریت و اندیشه اسلامی با تکیه بر نظرات آیتالله جوادی آملی، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی رضائیان، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). نقیپورفر، ولیالله (1371)، پژوهشی پیرامون تدبر در قرآن: زمینهها، کلیدها، اصول، شیوهها، مراحل، نمونهها، تهران: اسوه. همو (1385)، اصول مدیریت اسلامی و الگوهای آن، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات مدیریت اسلامی. نیکنشان، شقایق؛ نوروزی، رضاعلی و نصر اصفهانی، احمدرضا (1389)، «تحلیلی بر رویکردهای روایی در پژوهش کیفی»، روششناسی علوم انسانی، سال شانزدهم، شماره 62، صص 141-160. هاشمیان، سیدمحمدحسین (1384)، ارزیابی کارایی استعاره راه در تبیین و فهم حقیقت سازمان، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علیاصغر پورعزت، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). یاوری، وحید (1384)، تصویرپردازی از آینده بر اساس اندیشهها و آثار شهدا و جانبازان (مورد مطالعه ویژگیهای جامعه آرمانی)، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علیاصغر پورعزت، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع). | ||
Statistics Article View: 5,947 PDF Download: 3,547 |