News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,571 |
| PDF Download | 5,345,947 |
فقه سیاسی و اختیارات تقنینی حاکم؛ با تأکید بر آرای امام خمینی(ره) | ||
| پژوهشنامه حقوق اسلامی | ||
| Article 1, Volume 14, Issue 2 - Serial Number 38, February 1393, Pages 5-29 PDF (449.61 K) | ||
| DOI: 10.30497/law.2014.1556 | ||
| Authors | ||
| محسن اسماعیلی1; میلاد قظبی* 2 | ||
| 1دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اسلامی و حقوق عمومی دانشکده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق(ع) | ||
| Receive Date: 06 July 2013, Revise Date: 27 July 2013, Accept Date: 02 October 2013 | ||
| Abstract | ||
| فقه سیاسی شیعه پیشینه‌ای به اندازه تاریخ تشیع دارد و به جز دوران حکومت پیامبر(ص)، امام علی(ع) و امام مجتبی(ع) تا دوران پیروزی انقلاب اسلامی شرایط برای اجرا، رشد و نمو عملی آن به وجود نیامد تا اینکه امام خمینی(ره) موفق به این امر شدند و فقه سیاسی شیعه را در عرصه عمل به نمایش گذاشتند. امام راحل(ره) علاوه بر به فعلیت رساندن فقه سیاسی در برخی حوزه‌ها فقه سیاسی را گسترش و توسعه بخشیدند. نگاه اجتماعی و حکومتی به فقه، رعایت مقتضیات زمانی و مکانی در فقاهت، رعایت مصلحت حکومت و ... از جمله ابزار امام(ره) در فقاهت است. مقاله حاضر می‌کوشد در راستای تبیین اختیارات تقنینی حکومت، نقش مصلحت، احکام حکومتی و نسبت آن با احکام اولیه و ثانویه را از دیدگاه امام خمینی(ره) بررسی نموده و دیدگاه‌های رایج را نیز بیان کند و کارکرد مجلس شورای اسلامی را به‌عنوان رکن تقنینی حکومت در رابطه با اختیارات تقنینی ولی فقیه توضیح دهد؛ همچنین، به پی‌جویی مواردی از فقه سیاسی در حوزه مذکور خواهد پرداخت که توسط حضرت امام(ره) توسعه و گسترش یافته‌اند. | ||
| Keywords | ||
| فقه سیاسی; حکومت اسلامی; تقنین; حکم حکومتی; مصلحت | ||
| References | ||
|
ابن‌فارس، ابی الحسن احمد (1404ق)، معجم مقاییس اللغة، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.## اکبری، کمال (1391)، ظرفیت‌های فقه سیاسی برای نظام‌سازی، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 30. ## ارسطا، محمدجواد (1389)، نگاهی به مبانی تحلیلی نظام جمهوری اسلامی ایران، قم: بوستان کتاب. ## اسماعیلی، محسن (1391)، «تقریرات درس بررسی تحلیلی حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران»، دانشکده حقوق دانشگاه امام صادق(ع)، نیمسال اول 1391-1392. ## پاینده، ابوالقاسم (1364)، ترجمه نهج‌الفصاحه، تهران، انتشارات جاویدان، چاپ اول. ## حرانی، علی بن شعبه (1382)، تحف العقول، ترجمه حسن‌زاده، انتشارات آل على(ع). ## حر عاملی، محمدحسن (1409ق)، وسائل الشیعه، قم: انتشارات آل البیت لإحیاء التراث، ج4. ## حیدری بهنوئیه، عباس (1380)، تحولات نظری فقه سیاسی شیعه از مشروطیت تا انقلاب اسلامی، نشریه علوم سیاسی، شماره 14. ## خلیلی، محسن (1385)، ولایت مطلقه در سیره عملی و نظری امام خمینی(ره)، مجله پیام حوزه، شماره 24. ## سخنان مقام معظم رهبری در دیدار رئیس و اعضای مجلس خبرگان (17/06/1390). ## صدر، محمدباقر (1402ق)، اقتصادنا، بیروت: دارالتعاریف للمطبوعات، چاپ شانزدهم. ## طباطبایی، محمدحسین (بی‌تا)، فرازهایی از اسلام، تهران: چاپ جهان‌آرا. ## کدیور، محسن (1382)، شرع شورای نگهبان در برابر قانون مجلس شریعت و سیاست، فصلنامه سیاست دینی، نوشتار 14، بخش چهارم. ## کلینی، محمد بن یعقوب (1388)، اصول کافی، ج1 و 2، بیروت، دارالتعارف، چاپ سوم. ## موسوی خمینی، روح‌الله (1381)، صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، جلد 12، 14، 15، 16، 19، 20 و 21. ## مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحار الانوار، بیروت: مؤسسۀ الوفا، جلد 10. ## مهدوی، اصغرآقا (1389)، مبانی نقش زمان و مکان در استنباط احکام از دیدگاه امام خمینی(ره) و شهید صدر، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع)، چاپ اول. ## مشکینی، علی (1376)، اصطلاحات اصول، قم: نشر الهادی، چاپ چهارم. ## مکارم شیرازی، ناصر (1413ق)، انوار الفقاهه، قم: مدرسه الامام امیرالمؤمنین(ع)، چاپ دوم، جلد اول. ## محلاتی، محمدسروش (1390)، امکان‌سنجی انتخابات در نظام اسلامی (7)، در: http://www.soroosh-mahallati.com/modules.php?name=News&file=article&sid=82
نایینی، محمدحسین (1378)، تنبیه الامۀ وتنزیه الملۀ، با توضیحات سید محمود طالقانی، تهران: شرکت‌های انتشار، چاپ نهم. ##
| ||
|
Statistics Article View: 4,445 PDF Download: 2,102 |
||