
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,591,754 |
PDF Download | 5,357,283 |
ایمان در اندیشه اشعری | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
Article 8, Volume 12, Issue 1, February 1393, Pages 149-164 PDF (283.28 K) | ||
Document Type: پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/prr.2014.1543 | ||
Authors | ||
محمدرضا باغبان زاده* 1; عین الله خادمی2 | ||
1دانشجوی دکتری مذاهب اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب قم، قم، ایران | ||
2دانشیار گروه فلسفه و حکمت، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران | ||
Receive Date: 24 August 2013, Revise Date: 31 August 2013, Accept Date: 13 October 2013 | ||
Abstract | ||
در دیدگاه ابوالحسن اشعری، «ایمان» در لغت به معنای تصدیق و در اصطلاح عبارت است از تصدیق به وجود خداوند، پیامبران، و اوامر و نواهی او. از نظر اشعری، تنها تصدیق رکن ایمان است و اقرار زبانی و عمل به اعضاء از فروع ایمان محسوب میشوند که از حوزة مفهومی ایمان خارج است. او، در تبیین این دیدگاه، ایمان را دستخوش زیادت و نقصان دانسته است. همچنین وی اعتقاد داشته که ایمان باید مبتنی بر دلیل باشد؛ زیرا از نظر وی، معرفت مقدّم بر ایمان است و ایمان ثمرة آن است. بنابراین ایمان مقلّد را مقبول نمیدانست؛ زیرا مقلد، اولین واجب، یعنی معرفت خدا، را کسب نکرده است. در حوزة اختیار انسان نیز اشعری بر این باور بود که خداوند، افعال انسان را میآفریند و انسان فعل مخلوق خدا را کسب میکند و انسان در اتیان و یا عدم آن، فاقد اختیار است. وی بین ایمان و اسلام تفاوت قائل بود و ایمان را صرف تصدیق میدانست که جایگاهی در قلب دارد اما اسلام، ترکیبی از قول ـ یعنی شهادت به وحدانیّت خدا و نبوّت پیامبر ـ و عمل است. | ||
Keywords | ||
ایمان; تصدیق; تقلید; عمل; ابوالحسن اشعری | ||
References | ||
قرآن کریم اشعری، ابوالحسن علی بن اسماعیل (بیتاـالف)، اصول اهل السنة و الجماعة (رسالة اهل الثغر)، قاهره: المکتبة الازهریة للتراث. همو (بیتاـب)، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، تحقیق هلموت ریتر، بیروت: دار الاحیاء للتراث العربی، ج1. همو (1379ق)، الإبانة عن اصول الدیانة، تحقیق فوقیة حسین محمود، قاهره: دار الانصار. همو (1987م)، اللمع فی الردّ علی اهل الزیغ و البدع، تحقیق عبدالعزیز عزالدین سیروان، بیروت: دار لبنان للطباعة و النشر. انواری، محمدجواد (1379ش)، «ابوالحسن اشعری»، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران: مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج9. ایزوتسو، توشیهیکو (1380ش)، مفهوم ایمان در کلام اسلامی، ترجمة زهرا پورسینا، تهران: انتشارات سروش. باقلانی، ابوبکر محمّد بن طیب (بیتا)، الانصاف فیما یجب اعتقاده و لا یجوز الجهل به، بیجا: بینا. بدوی، عبدالرحمن (1389ش)، تاریخ اندیشه های کلامی در اسلام، ترجمة حسین صابری، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی ، چاپ دوم، ج1. بغدادی، عبدالقاهر (بیتا)، اصول الدین، بیروت: دار الکتب العلمیة. پورمحمدی، نعیمه؛ سعیدیمهر، محمّد (1390ش)، «نظریة ایمان اشاعره»، معرفت کلامی، سال دوم، ش1. تفتازانی، سعدالدین مسعود بن عمر (1401ق)، شرح المقاصد فی علم الکلام، پاکستان: دار المعارف النعمانیة، ج5. جرجانی، میر سید شریف (1325ق)، شرح المواقف، قم: انتشارات الشریف الرضی، ج8. جوینی، عبدالملک (1360ش)، الشامل فی اصول الدین، تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی. حرّانی، ابو محمّد (1385ش)، تحف العقول عن آل الرسول، ترجمة صادق حسن زاده، قم: انتشارات آل علی، چاپ پنجم. دوانی، جلالالدین محمّد (1322ق)، العقائد العضدیة، قاهره: المطبعة الخیریة. رازى، فخرالدین (1420ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار الاحیاء للتراث العربی، ج2. سجادی، سید جعفر (1362ش)، فرهنگ معارف اسلامی، تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران، ج1. شهرستانی، محمد بن عبدالکریم (1364ق)، الملل و النحل، قم: انتشارات الشریف الرضی، ج1. همو (1934م)، نهایة الاقدام فی علم الکلام، به کوشش آلفرد گیوم، پاریس: بینا. طباطبایی، محمّدحسین (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: انتشارات جامعة مدرسین حوزة علمیة قم، ج18. عجم، رفیق (2004م)، موسوعة مصطلحات ابنخلدون و الشریف علی محمّد الجرجانی، بیروت: مکتبة لبنان، ج2. کاکایی، قاسم؛ حقیقت، لاله (1387ش)، «ماهیت ایمان از دیدگاه محمّد غزالی»، آینة معرفت، ش14. کلینی، محمد بن یعقوب (بیتا)، اصول کافی، ترجمة سید جواد مصطفوی، تهران: بینا، ج3. موسی، جلال محمّد (1361ق)، نشأة الاشعریة و تطوّرها، بیروت: دار الکتاب اللبنانی. | ||
Statistics Article View: 3,653 PDF Download: 1,376 |