News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,317 |
| PDF Download | 5,345,358 |
شناخت یقینی مبدأ هستی؛ بازخوانی دیدگاه میرداماد | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Article 5, Volume 12, Issue 1, February 1393, Pages 71-102 PDF (418.45 K) | ||
| Document Type: پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/prr.2014.1540 | ||
| Authors | ||
| سید محمد منافیان* 1; نصرالله حکمت2 | ||
| 1دانشجوی دکتری فلسفه اسلامی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| 2استاد گروه فلسفه، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 25 December 2013, Revise Date: 31 August 2014, Accept Date: 15 February 2014 | ||
| Abstract | ||
| پرسش از امکان شناخت یقینی خدا، به عنوان مبدأ هستی، در شمار پرسش‌های مهم مابعدالطبیعه است. میرداماد بر این باور است که خدا، از حیث وجود فی نفسه، در شمار امور بدیهی و بی نیاز از برهان است؛ اما از حیث وجود رابط، می توان شناخت یقینی خدا را از طریق برهان إنّی مرکّب تحصیل کرد. برهان إنّی مرکّب به گونه ای شکل می گیرد که ملاک حصول یقین نیز در آن رعایت می شود. طرح برهان إنّی مرکّب، از ابتکارهای منطقی میرداماد است؛ و علاوه بر شناخت یقینی خدا، در توضیح چگونگی اقامه برهان در فلسفة اولی کاربرد دارد. | ||
| Keywords | ||
| خدا; یقین; برهان لمّی; برهان إنّی; میرداماد | ||
| References | ||
|
استرآبادی، محمّدجعفر (1382ش)، البراهین القاطعة فی شرح تجرید العقائد الساطعة، قم: مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اوّل، ج2. ابن سینا، حسین بن عبدالله (1380ق ـ الف)، الشّفاء ـ الإلهیات، راجعه و قدّم له ابراهیم مدکور، بیجا: بینا (اُفست از چاپ مصر). همو (1380ق ـ ب)، الشّفاء ـ المنطق، تصدیر طه حسین باشا و مراجعة ابراهیم مدکور، بیجا: بینا (اُفست از چاپ مصر)، ج3. همو (1381ش)، الإشارات و التنبیهات، تحقیق مجتبی زارعی، قم: بوستان کتاب قم، چاپ اول. همو (1383ش)، المبدأ و المعاد، به اهتمام عبدالله نورانی، تهران: مؤسسة مطالعات اسلامی دانشگاه تهران ـ دانشگاه مکگیل؛ مرکز بین المللی گفت وگوی تمدن ها، چاپ دوم. ایزدی تبار، محمّد (1386ش)، «بررسی برهان لمّ و إنّ و ارزش معرفتی آنها»، معارف عقلی، ش5، صص 103-126. حسینی دشتکی، غیاثالدین منصور (1386ش)، مصنّفات غیاثالدین منصور حسینی دشتکی شیرازی، به کوشش عبدالله نورانی، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ دانشگاه تهران، چاپ اوّل، ج2. خوانساری، آقا جمال (1378ش)، الحاشیة علی حاشیة الخفری علی شرح التجرید، مع الحواشی للمحقّق السبزواری، قم: مؤتمر المحقّق الخوانساری. دوانی، محمد بن أسعد (1381ش)، سبع رسائل، تقدیم و تحقیق و تعلیق سیداحمد تویسرکانی، تهران: میراث مکتوب، چاپ اوّل. شمسا گیلانی، محمّد (بیتا)، حاشیه بر الاهیات شرح جدید تجرید و حواشی خفری، تهران: کتابخانة مجلس شورای اسلامی، نسخة خطّی شمارة 141. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1382ش)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، با حواشی ملّا هادی سبزواری، مقدمه و تصحیح سیدجلال الدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب قم. همو (1423ق)، الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، تقدیم الشیخ محمدرضا المظفّر، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، الطبعة الأولی، 9ج. طباطبایی، محمدحسین (1378ش)، نهایة الحکمة، تصحیح و تعلیق غلامرضا فیاضی، قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی، چاپ اوّل، ج1. همو (1387ش)، برهان، ترجمه و تحقیق مهدی قوام صفری، قم: بوستان کتاب، چاپ دوم. علوی عاملی، میر سیدمحمّد (1381ش)، علاقة التجرید در شرح تجرید الاعتقاد، تصحیح حامد ناجی اصفهانی، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اوّل، ج2. علوی عاملی، محمّد عبدالحسیب (1390ش)، عرش الایقان فی شرح تقویم الایمان، تحقیق و تصحیح علی اوجبی و اکبر ثقفیان، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، چاپ اوّل. فارابی، محمّد بن محمّد (1381ش)، فصوص الحکمة، و شرحه لإسماعیل الحسینی الشنب غازانی، تحقیق علی اوجبی، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اوّل. قطبالدین رازی، محمّد بن محمّد (1381ش)، الإلهیات من المحاکمات بین شرحی الإشارات، مع حاشیة الفاضل الباغنوی، حقّقه و صحّحه مجید هادی زاده، تهران: میراث مکتوب. کرمی، محمّدتقی؛ سعادت مصطفوی، سیدحسن (1387ش)، «إنّیّت و یقینآور بودن برهان صدیقین سینوی»، پژوهشنامة فلسفة دین (نامة حکمت)، سال ششم، ش2، صص 5-23. لاهیجى، عبدالرزاق (بیتا)، شوارق الالهام فی شرح تجرید الکلام، اصفهان: انتشارات مهدوی، ج2. مصباح یزدی، محمّدتقی (1373ش)، ترجمه و شرح برهان شفاء، مقدمه و تعلیقات محسن غرویان، تهران: امیرکبیر، ج1. همو (1376ش)، شرح نهایة الحکمة، تحقیق و نگارش عبدالرسول عبودیّت، قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی، چاپ اوّل، ج1. المظفّر، محمّدرضا (1388ق)، المنطق، نجف: مطبعة النعمان، الطبعة الثالثة. منافیان، سیدمحمّد (1393ش)، نظریة «موجود» در فلسفة میرداماد، رسالة دکتری فلسفة اسلامی به راهنمایی دکتر نصرالله حکمت، تهران: دانشگاه شهید بهشتی. میرداماد، محمدباقر بن محمّد (1374ش)، القبسات، به اهتمام مهدی محقّق و دیگران، تهران: دانشگاه تهران، چاپ دوم. همو (1381ش)، مصنّفات میرداماد، به اهتمام عبدالله نورانی، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اوّل، ج1. همو (1382ش)، تقویم الإیمان، و شرحه کشف الحقائق للسیّد أحمد العلوی، حقّقه و قدّم له علی اوجبی، تهران: میراث مکتوب. همو (1391ش)، الأفق المبین، حقّقه و قدّم له حامد ناجی اصفهانی، تهران: میراث مکتوب. همو (1403ق)، التعلیقة علی اصول الکافی، قم: الخیام. نراقی، محمّدمهدی بن أبیذر (1380ش)، شرح الالهیات من کتاب الشفاء، تصحیح حامد ناجی اصفهانی، قم: کنگرة بزرگداشت محقّقان نراقى، ج1. همو (1381ش)، جامع الافکار و ناقد الانظار، تصحیح مجید هادیزاده، تهران: حکمت، ج1. نصیر الدین الطوسى، محمّد بن محمّد (1361ش)، أساس الاقتباس، تهران: دانشگاه تهران. همو (1384ش)، شرح الإشارات و التنبیهات، تحقیق حسن حسن زاده آملی، قم: بوستان کتاب قم، چاپ اوّل، ج2. | ||
|
Statistics Article View: 3,336 PDF Download: 1,180 |
||