
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,584,164 |
PDF Download | 5,344,908 |
تعامل اجتماعی و همگرایی فرهنگی مردم و روحانی خوانشی بینامتنی از سه فیلم دینی (زیر نور ماه، مارمولک، طلا و مس) | ||
دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق) | ||
Article 5, Volume 20, Issue 43, June 1392, Pages 129-166 PDF (1.26 M) | ||
Document Type: علمی-پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/rc.2013.1505 | ||
Authors | ||
مسعود کوثری* 1; عباس عموری2 | ||
1دانشیار دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه تهران | ||
2کارشناس ارشد مطالعات فرهنگی و رسانه، دانشگاه تهران | ||
Receive Date: 02 June 2014, Accept Date: 02 June 2014 | ||
Abstract | ||
طی دهة گذشته، فیلمهای متعددی دربارة رابطة فرد روحانی و مردم در سینمای ایران ساخته شده که «زیر نور ماه، مارمولک و طلا و مس»، از نمونههای این قبیل فیلمها به شمار میروند. گرچه، این فیلمها تفاوتهایی با یکدیگر دارند، اما به نظر میرسد که به گفتمان مشترکی تعلق دارند. این گفتمان در پی مفصلبندی جدیدی از دال روحانی در شبکهای از مفاهیم/دالها (مردم، عبادت، اخلاق، راه خدا، خدمت به مردم و مردمداری و غیره) است که همچنان به سیاست میاندیشد؛ اما مسیر آن را از طریق تودة مردم جستجو میکند. بنابراین، به جای رابطة دوگانة روحانی-سیاستمدار، به رابطة روحانی-مردم-سیاستمدار میاندیشد که البته بعد سوم آن عمداً پنهان شده است. از اینرو، میتوان گفت که گفتمان حاکم بر فیلمهای یادشده حاکی از نوعی تعامل اجتماعی و همگرایی روحانی با تودة مردم است. در این فیلمها، روحانی تلاش میکند که نقش سنتی خود را در جامعة مدنی (مدرنیته) بازسازی کند، ضمن آنکه هرگز به صورت مستقیم این پرسش را مطرح نمیسازد که چرا از جامعة مدنی (سنتی/مذهبی) دور افتاده است؟ به عبارت دیگر، در این دسته از فیلمها عنصر سیاست (قدرت) مطرح نمیشود و سیاست همچنان به صورت یک دال حاضر «غایب» است که هدایتگری را بر عهده دارد. در مقالة حاضر، نخست با خوانشی بینامتنی، عناصر گفتمانی «احیاء ارزشهای دینی در جامعه مدرن» استخراج و نوع مفصلبندی آن مطرح میگردد. سپس، این مسئله که این گفتمان برای پاسخگویی به چه دشواریهایی از روحانی در مواجهه با جامعة ایران در دهه اخیر است، مطرح خواهد شد | ||
Keywords | ||
تحلیل گفتمان; مدرنیته; روحانیت; دینداری; وضعیت فرهنگی; فیلمهای سینمایی | ||
Statistics Article View: 3,980 PDF Download: 1,934 |