News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,455 |
| PDF Download | 5,345,747 |
رنج از دیدگاه مولانا با نگاهی به مسئله شرّ | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Article 9, Volume 11, Issue 2, August 1392, Pages 163-188 PDF (371.46 K) | ||
| Document Type: پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/prr.2013.1481 | ||
| Authors | ||
| حسین محمودی* 1; اصغر دادبه2 | ||
| 1دانش آموخته دکتری فلسفه دین و کلام جدید، دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران | ||
| 2عضو هیأت علمی بنیاد دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 24 September 2012, Revise Date: 18 January 2014, Accept Date: 01 December 2012 | ||
| Abstract | ||
| رنج، از سویی مسئلهای وجودی است که هر انسانی را به تأمّل دربارۀ چرایی میکشاند و از سوی دیگر، مسئلهای کلامی ـ فلسفی است که عدل الهی و یا حتی وجود خدا را به چالش میکشد. بدین جهت متفکّران دینی به موضوع چیستیِ رنج، انواع رنج، علل آن و آثار و نتایج آن پرداختهاند. در این تحقیق نشان خواهیم داد که مولانا، در باب رنج‌ها به نوعی نعل واژگونه معتقد است؛ در پس قهرهای ظاهری، لطف حقیقی میبیند و پشت لطفهای ظاهری، رنج‌های حقیقی را بازمیشناسد. او، رنج حقیقی بنیادی را همان فراق از معشوق ازلی میداند که غفلت از این رنج، به رنج‌های دیگری خواهد انجامید که از آنها با عنوان رنج‌های حقیقی ثانوی یاد کردهایم. دیگر سختیهای زندگی را که مصداق همان لطفهای رنجنُما هستند، رنج‌های مجازی مینامیم و نتایج مرتب بر هر کدام از این رنج‌ها را از نگاه مولانا بررسی خواهیم کرد. در پایان خواهیم دید که مولانا، بهترین واکنش انسان به درد و رنج‌های زندگی را نگاه ایمانی دانسته که به یاری آن و بصیرتی که به مؤمنان میبخشد، میتوان رنج‌ها را معنادار و در نتیجه قابل تحمّل کرد. به نظر مولانا، تنها از طریق آگاهی از رنج حقیقی است که میتوان راه ایمان را پیمود. در این مسیر، رنج‌های دنیوی حذف یا انکار نمیشوند؛ بلکه معنادار میشوند و تحمّل آنها بر مؤمنِ عاشق امکانپذیر و چه بسا حلاوتآمیز میگردد. از نظر مولانا، ایمان عاشقانه بهترین پاسخ به رنج‌های زندگی است | ||
| Keywords | ||
| رنج; مسئلة شرّ; ایمان; مولانا | ||
| References | ||
|
قرآن کریم. آمدی، عبدالواحد (1407ق)، غرر الحکم و درر الکلم: مجموعة من کلمات و حکم الامام علی(ع)، صحّح و اشرف علی طباعته حسین الاعلمی، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. افلاکی، شمسالدین (1375ش)، مناقب العارفین، تصحیح تحسین یازیجی، تهران: دنیای کتاب. بزرگ بیگدلی، سعید و دیگران (1388ش)، «بررسی و تحلیل درد و رنج‌های بشری در اندیشۀ مولوی»، فصلنامۀ ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی، سال 5، ش17. تبریزی، شمسالدین محمد (1377ش)، مقالات شمس، تصحیح و تعلیق محمدعلی موحّد، تهران: خوارزمی، 2ج. دادبه، اصغر (بیتا)، فرهنگ اصطلاحات کلامی، در دست انتشار. دیلمی، حسن بن محمد (1362ش)، ارشاد القلوب الی الصواب، ترجمة عبدالحسین رضایی، تصحیح محمدباقر بهبودی، تهران: اسلامیه، ج1. زرین‌کوب، عبدالحسین (1382ش)، نردبان شکسته: شرح توصیفی و تحلیلی دفتر اوّل و دوم مثنوی، تهران: سخن. شهبازی، ایرج (1386ش)، «رنج از نگاه مولانا»، پژوهشنامۀ فرهنگ و ادب، سال 3، ش4. علیزمانی، امیرعباس؛ خلیلی، اکرم (1390ش)، «تئودیسۀ پرورش روح جان هیک»، پژوهشنامۀ فلسفۀ دین (نامۀ حکمت)، سال 9، ش2. فروزانفر، بدیع الزمان (1373ش)، شرح مثنوی شریف، تهران: زوّار، ج1. کریمی، سودابه (1384ش)، بانگ آب: دریچه‌ای به جهان‌نگری مولانا، تهران: شور. کلینی، محمد بن یعقوب (1388ش)، الکافی، تحقیق علیاکبر غفاری، تهران: دار الکتب الاسلامیه، ج2. کمپانی زارع، مهدی (1390ش)، مولانا و مسائل وجودی انسان، تهران: نگاه معاصر. لاجوردی، فاطمه؛ ابراهیمی، زینب (1388ش)، «مفهوم رنج از دیدگاه مولوی»، نیمسالنامۀ پژوهشنامۀ ادیان، سال 3، ش5. محمدی ری شهری، محمد (1377)، میزان الحکمة، ترجمة حمیدرضا شیخی، قم: دار الحدیث، ج2، 8، 12. ملکیان، مصطفی (1388ش)، «درد و رنج‌های بشری در نگاه مولوی و سورن کرکگور»، بررسی تطبیقی نگاه مولوی و متفکران ملل دیگر به درد و رنج‌های بشری، به کوشش مصطفی گرجی، تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی. مولوی، جلال‌الدین محمّد (1375ش)، مثنوی معنوی، تصحیح و پیشگفتار عبدالکریم سروش، تهران: علمی و فرهنگی. همو (1378ش)، فیه ما فیه: مقالات مولانا، تصحیح بدیع الزمان فروزانفر، تهران: نامک. همو (1381ش)، دیوان جامع شمس تبریزی، مقدمه و تصحیح بدیع‌الزمان فروزانفر، تهران: فردوس. نامقی، احمد بن ابوالحسن جام (ژنده پیل) (1389ش)، سراج السائرین، تصحیح و توضیح حسن نصیری جامی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. هاشمی نژاد، قاسم (1386ش)، کتاب ایّوب: منظومة آلام ایّوب و محنتهای او از عهد عتیق، تهران: هرمس. همائی، جلال‌الدین (1376ش)، مولوی چه می‌گوید؟، تهران: مؤسسة نشر هُما، ج1. همدانی، ابوالمعالی عبدالله بن محمد (عین القضات) (1373ش)، تمهیدات، مقدمه و تصحیح عفیف عُسَیران، تهران: منوچهری. Eliade, Mircea (1987), the Encyclopedia of Religion, New York: Macmillan Publishing, Vol.14. | ||
|
Statistics Article View: 7,333 PDF Download: 2,765 |
||