News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,796 |
| PDF Download | 5,346,203 |
بررسی انتقادی دیدگاه ملاصدرا در تبیین سازگاری علم پیشین الهی و اختیار انسان | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Article 7, Volume 11, Issue 1, February 1392, Pages 97-116 PDF (279.52 K) | ||
| Document Type: پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/prr.2013.1417 | ||
| Author | ||
| توکّل کوهی گیگلو | ||
| دانش آموخته دکتری فلسفه دین و کلام جدید، دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 20 April 2012, Revise Date: 12 August 2013, Accept Date: 08 July 2012 | ||
| Abstract | ||
| ملاصدرا، از سویی با استناد به قاعدة «بسیط الحقیقة کُلُّ الاشیاء» و استفاده از اصل تشکیک خاصّ در وجود، علم تفصیلی پیشینی حقّ تعالی را اثبات می‌کند؛ و از دیگر سو، گاه مختار بودن انسان را مساوق با مرید بودن او، و گاه نیز با اتّکا به همان قاعدة «بسیط الحقیقة» ـ که علّیت را در قالب تجلّی تحلیل می‌کند ـ مرادف با فاعلیّتی هم-عرض با خداوند معنا می‌کند. در این نظام فلسفی، تعارض میان علم پیشین الهی و اختیار انسان، با عنایت به فعلی بودن علم الهی ـ و نه انفعالی بودن ـ و نیز تعلّق علم الهی به فعلِ مسبوق به اختیار انسان مرتفع می‌شود. اما به نظر می‌رسد که مقدمات و راه‌حلّ مختار صدرالمتألهین چندان کارآمد نیست | ||
| Keywords | ||
| علم پیشین الهی; اختیار; بسیط الحقیقة; تشکیک خاصّ; ملاصدرا | ||
| References | ||
|
قرآن کریم آشتیانی، سید جلالالدین (1372)، شرح مقدمة قیصری بر فصوص الحکم، قم: بوستان کتاب. آشتیانی، مهدی (1388)، اساس التوحید، تهران: هرمس. ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1370)، قواعد کلّی فلسفی در فلسفة اسلامی، تهران: مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ج1. ابن سینا، حسین بن عبدالله (1404)، التعلیقات، قم: مکتب الاعلام الاسلامی. حسن زادة آملی، حسن (1390)، اتحاد عاقل و معقول، قم: بوستان کتاب. رازی، فخرالدین (1407)، المطالب العالیة فی العلم الالهی، بیروت: دارالکتب العربی، ج9. همو (1410)، المباحث المشرقیة، بغداد: مکتبة الاسدی. زنوزی، ملا عبدالله (1361)، لمعات الهیه، تهران: مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی. سبحانی، جعفر (1413)، الالهیات فی طریق الهدی و السنة و العقل، قم: المرکز العالمی للدراسات الاسلامیة. سبزواری، ملاهادی (1372)، شرح المنظومة، قم: انتشارات دارالعلم. شعرانی، ابوالحسن (1398)، ترجمه و شرح کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، تهران: اسلامیه. صدرالدین شیرازی، محمّد بن ابراهیم (1363ـالف)، المشاعر، به اهتمام هانری کربن، تهران: طهوری. همو (1363ـب)، رسالة خلق الاعمال، تهران: نشر علوم اسلامی. همو (1378)، رسالة فی الحدوث، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. همو (1381)، المبدأ و المعاد، تصحیح محمد ذبیحی و جعفر شاهنظری، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا، ج1. همو (1410)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 9ج. طوسی، نصیرالدین (1405)، تلخیص المحصّل، تصحیح عبدالله نورانی، تهران: دانشگاه تهران. غزالی، ابوحامد (1994)، تهافت الفلاسفه، تصحیح و تعلیق: علی بوملحم، بیروت: مکتبة الهلال. مطهری، مرتضی (1367)، درس‌های الهیّات شفاء، تهران: حکمت، ج2. معتزلی، عبدالجبار (1986)، المغنی فی ابواب التوحید و العدل، قاهرة: وزارة الثقافة، ج8. مفید، محمد بن نعمان (1364)، اوائل المقالات، تبریز: مکتبة سروش. میرداماد، محمّدباقر (1367)، القبسات، به اهتمام مهدی محقق، تهران: دانشگاه تهران. Adams, Marilyn (1967), The Problem of God’s Foreknowledge and Free Will in Boethius and William Ockham, A Thesis, Presented to the Faculty of the Graduate School of Cornell University. Pike, Nelson (1977), “Divine Foreknowledge, Human Freedom and Possible Worlds”, Philosophical Review, Vol. 88. | ||
|
Statistics Article View: 4,740 PDF Download: 1,478 |
||