News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,583,478 |
| PDF Download | 5,343,268 |
جایگاه فلسفه دین در سنّت فلسفة اسلامی به روایت ابنسینا | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Editorial, Volume 10, Issue 2, August 1391, Pages 47-64 PDF (470.27 K) | ||
| DOI: 10.30497/prr.2013.1336 | ||
| Author | ||
| حسین غفاری* | ||
| دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 05 September 2011, Revise Date: 09 March 2012, Accept Date: 09 March 2012 | ||
| Abstract | ||
| این مقاله سعی میکند نشان دهد که در سنّت فلسفة اسلامی، مجموعة نسبتاً کامل و منسجمی از مباحث «فلسفة دین»، به طور یکجا در نظام فلسفة سینائی بیان شده است. برای این کار، به معرفی مقالة دهم از کتاب «الهیات شفا» ابنسینا خواهیم پرداخت که معمولاً چندان به آن پرداخته نمیشود. این مقاله، آخرین بخش کتاب «الهیات شفا» و مشتمل بر 5 فصل است که تقریباً در بر دارندة مهمترین عناوینی است که به طور پیشینی باید در موضوع فلسفة دین مطرح شوند. در یک فلسفة عقلی وابسته به سنّت کلاسیک ـ مانند فلسفة ابن سینا که موضوع فلسفه را موجود از آن جهت که موجود است میداند و مسائل فلسفه را عوارض ذاتی این موضوع معرفی میکند ـ اولین پرسش این است که هر مسئلة فلسفی جدید باید از عوارض ذاتی موجود مطلق یا موجود چونان موجود باشد. به این ترتیب، باید برای فلسفة دین و هر فلسفة مضاف دیگری، جایگاهی منطقی در نظام وجود مطلق پیدا کرد. در این مقاله، این موضوع و همچنین سایر مباحثی که در فلسفة دین ابنسینا آمده است ـ از جمله بحث عدالت به عنوان معیار نیازمندی به دین ـ تبیین گردیده و به ارزیابی انتقادی آن پرداخته شده است. مهمترین خصوصیت فلسفة دین ابنسینا، عقلانیّت دین و هماهنگی کامل آن با اصول پیشینی عقل نظری است که در عین حال، روح نظریة انسان کامل عرفانی نیز در آن یافت میشود. در مجموع میتوان گفت که طرح مباحث فلسفة دین نزد ابنسینا، نشان دهندة ویژگیهای یک فلسفة دین شیعی است. | ||
| Keywords | ||
| فلسفة دین; عقلانیّت; عدل; قانون گذار; انسان کامل; الهیات شفا; ابن سینا | ||
| References | ||
|
ارسطو (1388)، متافیزیک (مابعدالطبیعه)، ترجمة شرفالدین خراسانی، تهران : حکمت. ابن سینا (1960)، الشفاء ـ الالهیات، تقدیم ابراهیم مدکور، قاهره: بینا. الحلّی، یوسف بن مطهّر (1375)، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد (قسم الالهیات)، با تعلیقات شیخ جعفر سبحانی، قم: مؤسسة امام صادق(ع). صدرالدین شیرازی، محمد (1981)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج1. الغزالی، ابو حامد (1964)، فضائح الباطنیة، قاهره: المکتبة العربیّة. غفاری، حسین (1378)، «عوارض ذاتی در فلسفه اسلامی»، یادنامة استاد آشتیانی، تهران: فرزان روز. المظفر، محمدرضا (1966)، اصول الفقه، النجف: بینا. Otto, Rudolf (1957), The Idea of the Holy, Trans. John W. Harvey, Oxford: Oxford University Press. Plato (1944), Collected Dialogues, Edited by Hamilton & Huntington, Princeton University Press. | ||
|
Statistics Article View: 4,509 PDF Download: 2,179 |
||