
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,583,466 |
PDF Download | 5,343,227 |
مواضع ناسازگاری مباحث علوم طبیعی و آموزه های دینی از دیدگاه غزالی: سببیت و نفس | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
Article 5, Volume 1, Issue 2, August 1382, Pages 129-150 PDF (4.62 M) | ||
Document Type: پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/prr.2012.1235 | ||
Author | ||
علیرضا اژدر | ||
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مرکز اهواز، اهواز، ایران | ||
Receive Date: 23 December 2012, Accept Date: 23 December 2012 | ||
Abstract | ||
از دیدگاه غزالی، مباحث علوم طبیعی در دو بحث عمده، با آموزههای دینی، ناسازگار است: 1 .سببیت: لازمهی پذیرش سببیت، اثر داشتن پدیدههای طبیعی و رابطهی علیت بین آنها است. غزالی این دیدگاه را ناسازگار با عمومیت قدرت خداوند و معجزات انبیاء میداند. وی حل مشکل را در پذیرش نظریهی عادت اشاعره و نفی رابطهی علیت بین پدیدههای طبیعی میداند. 2 .نفْس: مبحث نفس از مباحث مهم حکمت طبیعی است. غزالی از میان مباحث نفس، بحث تجرد، سرمدیت و کیفیت بقاء نفس پس از مرگ را مورد توجه قرار داده است. وی دیدگاه فلاسفه را در این مورد، مخالف با معاد جسمانی میداند. در این نوشتار، نخست دیدگاه غزالی در مورد علم، عالمان و علوم فلاسفه مورد بررسی قرار گرفته، سپس به تشریح دیدگاه غزالی در مواضع ناسازگاری علوم طبیعی با آموزههای دینی پرداخته شده است. | ||
Keywords | ||
غزالی; علوم طبیعی; سببیت; تجرد نفْس; سرمدیت نفْس; معاد جسمانی; شرع | ||
Full Text | ||
- | ||
References | ||
1 .ابن رشد، ابوالولید محمد (1377 ،(تلخیص مابعدالطبیعه، تحقیق و مقدمه عثمان امین، تهران: انتشارات حکمت. 2 .ــــــــ (1997 ،(الشرح الکبیر لکتاب النفس لارسطو، ترجمه از لاتین به عربی ابراهیم الغربی، تونس: بیت الحکمه. 3 .ابنسینا، حسینبنعبداالله (1364 ،(النجاۀ من الغرق فی بحر الضلالات، ویـرایش و دیپاچـهی محمـدتقی دانـشپـژوه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 4 .ــــــــ (1366 ،(حدود یا تعریفات، ترجمهی محمدمهدی فولادوند، تهران: انتشارات سروش. 5 .ــــــــ (1375 ،(النفس من کتاب الشفاء، تحقیق حسن زاده آملی، قم: مرکز انتشارات حوزهی علمیهی قم. 6 .ــــــــ (1376 ،(الالهیات من کتاب الشفاء، تحقیق حسن حسنزاده آملی، قم: مرکز انتشارات حوزهی علمیهی قم. 7 .ــــــــ (1405 ،(الشفاء، الطبیعیات، قم: منشورات مکتبۀ آیۀاالله العظمی مرعشی النجفی. 8 .ــــــــ (1375 ،(الاشارات و التنبیهات، قم: نشر البلاغه. 9 .اشعری، ابوالحسن (1999 ،(مقالات الإسلامیین و اختلاف المصلین، تحقیق محمد محیالـدین عبدالحمیـد، بیـروت: مکتبۀ العصریۀ. 10 .ارسطو(1378 ،(دربارهی نفْس، ترجمه و تحشیهی علیمراد داودی، تهران: انتشارات حکمت. 11 .ــــــــ (1366 ،(متافیزیک، ترجمهی شرفالدین خراسانی، تهران: نشر گفتار. 12 .ــــــــ (1358 ،(طبیعت، ترجمه علیاکبر فرورقی، تهران: انتشارات دانشگاه ملی ایران. 13 .غزالی، ابوحامد محمدبن محمد (1990 ،(تهافتالفلاسفه، تحقیق مورس بویج، بیروت: دارالمشرق. 14 .ــــــــ (1961 ،(مقاصد الفلاسفه، تحقیق سلیمان دنیا، قاهره: دارالمعارف. 15 .ــــــــ (1994 ،(مجموعه رسائل الامام الغزالی(7ـ1 ،(بیروت: دار الکتب العلمیه. 16 .ــــــــ (1992 ،(احیاء علوم الدین، بیروت: دار قتبیه. 17 .ــــــــ (1993 ،(المنقذ من الضلال و الموصل الی ذی العزۀ و الجلال، مقدمه علی بوملحم، بیروت: مکتبۀ الهلال. 18 .ــــــــ (1998 ،(معارج القدس فی مدارج معرفۀ النفس، بیروت: دار الکتب العلمیه. 19 ــــــــ (1375 ،(کیمیای سعادت، به کوشش حسین خدیوجم، تهران: شرکت انشارات علمی و فرهنگی. 20 .ــــــــ (1998 ،(الاقتصاد فی الاعتقاد، بیروت: دار الکتب العلمیه 21 .ــــــــ (1986 ،(المقصد الالهی، به تحقیق فضله شماده، بیروت: دار المشرق. 22 .ــــــــ (1959 ،(القسطاس المستقیم، به تحقیق ویکتور شلحت الیسوعی، بیروت: مکتبۀ الکاتولیکیه. 23 .ــــــــ (1410 ،(معیار العلم فی المنطق، شرح احمد شمسالدین، بیروت: دار الکتب العلمیه. 24 .مصباح یزدی (1375 ،(شرح جلد هشتم الاسـفار الاربعـه ، تحقیـق و نگـارش محمـد سـعیدی مهـر، قـم : انتشـارات مؤسسهی آموزشی و پژوهشی امام خمینی. 25 .ملاّصدرا، محمّدبن ابراهیم (1990 ،(الحکمۀ المتعالیۀ فی الاسفار العقلیۀ الاربعۀ، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 26 .ولفسن، هری اولسترین (1368 ،(فلسفهی علم کلام، ترجمه احمد آرام، تهران: انتشارات الهدی | ||
Statistics Article View: 3,416 PDF Download: 1,544 |