
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,584,173 |
PDF Download | 5,344,934 |
انسانی شدن علم و دین در فلسفه کانت | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
Article 5, Volume 3, Issue 1, February 1384, Pages 145-172 PDF (268.75 K) | ||
Document Type: پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/prr.2012.1191 | ||
Author | ||
قدرت الله قربانی | ||
پژوهشگر فلسفه در پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی، تهران، ایران | ||
Receive Date: 16 December 2012, Accept Date: 16 December 2012 | ||
Abstract | ||
کانت یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان غرب در دورة مدرنیته بر اندیشة فلسفی و نیز بر مسئلة علم و دین بوده است، اهمیت این مسئله از آنجاست که تاریخ فلسفه مدرن را میتوان به دو دوره ماقبل و مابعد کانت تقسیم کرد؛ زیرا بر اثر فلسفه کانت بود که نگرش جدید انسان به هستی، که از دکارت شروع شده بود و به کمال نهایی خود رسید تا آنجا که بعد از کانت، فلسفه و مابعدالطبیعه به مسیر جدیدی قدم گذاشتند که در این رهگذر علم و دین معنا و هویت جدیدی را به خود گرفتند. موضوعات اندیشة فلسفی کانت را از جهتی میتوان انسان، خدا و جهان و از جهتی دیگر علم، مابعدالطبیعه، اخلاق، دین و هنر دانست. در هر حال، کانت در آثار اساسی خود چون «نقد عقل محض»، «نقد عقل عملی و دین در محدوده عقل تنها»، انسان و تواناییهای او را محور اساسی پژوهش فلسفی خود قرار میدهد و این انسان دارای تواناییهای شناسایی، اخلاقی، دینی، هنری و غیره است که معرفت، اخلاق و دین برای ما در این پژوهش دارای اهمیت خاص است. کانت محور هستی را انسان قرار میدهد؛ زیرا او تقسیم عالم، فهم حقیقت، اخلاق، علم و دین را تنها در پرتو تواناییها و اراده و تکلیف انسان دارای معنا و اعتبار میداند که این همان علم و دین انسانمدار یا انسانی شدن علم و دین است. ضمن اینکه جهان واقعی این انسان نیز، همان جهان پدیداری و تجربی است؛ یعنی واقعیت دین و علم بیشتر در همین دنیای تجربی و تنها در حد و توانایی فهم و ارادة انسان دارای اعتبار و ارزش است. در نتیجه، برای انسان هیچ واقعیتی فراتر از دنیای مادی و خواستها و تواناییهای او وجود ندارد. | ||
Keywords | ||
انسانیت; علم; دین; پدیدارها; ناپدیدارها; احکام تألیفی پیشین; اخلاق | ||
References | ||
کاپلستون، فردریک (1372)، تاریخ فلسفه، ترجمه اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی و انتشارات سروش. کانت، ایمانوئل (1370)، تمهیدات، ترجمه غلامعلی حداد عادل، تهران، نشر دانشگاهی. کورنر، اشتفان (1367)، فلسفه کانت، ترجمه عزت اله فولادوند، تهران، انتشارات خوارزمی. مجتهدی، کریم (1378)، فلسفه نقادی کانت، تهران، انتشارات امیرکیبر. میرچیا، الیاده (1374)، فرهنگ و دین، هیئت مترجمان، زیر نظر بهاءالدین خرمشاهی، تهران، انتشارات طرح نو. مگی، برایان (1372)، فلاسفه بزرگ، ترجمه عزتالله فولادوند، تهران، انتشارات خوارزمی. حداد عادل، غلامعلی (1375)، «تأثیر کانت بر تفکر دینی مغرب زمین»، فصلنامه قبسات، شماره دوم. Cormick, Matt mc, Immanuel Kant, Metaphysics, Internet Encyclopedia of philosophy. Ewing, A.C. (1967), A short Commentary on Kants critique of pure Reason, The University of Chicageo Press. Kant, Immanuel (1997), Critique of pure reason, Translated by: Paul Guyer and Allen wood, Cambridge University Press. Paul, Guyer (1998), Kant Immanuel, Routledge Encyclopedia of philosophy, editor: Edward Graig, V.5, first published, by Routledge. Walsh, W.H. (1967), Kant, the Encyclopedia of Philosophy, edited by Paul Edwards, NewYork: The Mc Millan Press. | ||
Statistics Article View: 10,209 PDF Download: 2,057 |