News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,164 |
| PDF Download | 5,344,908 |
موضوع فلسفه اولی نزد ارسطو و علامه طباطبایی | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Article 4, Volume 3, Issue 1, February 1384, Pages 105-144 PDF (309.44 K) | ||
| Document Type: پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/prr.2012.1190 | ||
| Author | ||
| علی اصغر خندان | ||
| عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 16 December 2012, Accept Date: 16 December 2012 | ||
| Abstract | ||
| در میان موضوعات و رشته‌های مختلف فلسفه، هستی‌شناسی وضع خاصی دارد؛ چنان که از یک سو، برخی فیلسوفان وجود چنین موضوعی را انکار می‌کنند و برخی دیگر آن را اصلی‌ترین و بلکه تنها مسئلة فلسفه می‌دانند. نویسنده در این مقاله پس از اشاره به تاریخچة بحث از وجود در یونان باستان به نظر ارسطو در باب تقسیم‌بندی علوم و بیان برخی از اشکالات آن می‌پردازد، از جمله اینکه طبق آن تقسیم‌بندی باید دو شاخة امور عامه و الهیات، به عنوان علم واحدی در نظر گرفته شوند و این علم واحد موضوع واحد می‌خواهد. یافتن این موضوع واحد به ویژه با توجه به تشتت سخنان خود ارسطو، منشأ اختلاف بسیاری از فیلسوفان شده است که به ویژه باید به پاسخ فلاسفه پیش از ابن‌سینا و راه‌حل ابن‌سینا و فیلسوفان متأثر از او اشاره کرد که معتقد بودند مجموع امور عامه و الهیات به معنای خاص، فلسفة اولی یا الهیات به معنای عام را تشکیل می‌دهد و بحث از وجود خداوند از مسائل فلسفه اولی است و نه موضوع آن. نویسنده پس از بررسی برخی از اشکالات وارد به نظر ابن‌سینا، به تقریر تفصیلی آرای علامه طباطبایی در باب موضوع فلسفة اولی و تحلیل ابعاد مختلف آن می‌پردازد و در پایان و در مقام جمع‌بندی، به سلسله نکاتی از جمله ضرورت تفکیک اصل متافیزیک از آثار موجود در بحث متافیزیک، ملاحظات ضروری در تعریف متافیزکی و بیان موضوع و مسائل آن اشاره می‌کند. | ||
| Keywords | ||
| متافیزیک; فلسفة اولی; ارسطو; علامه طباطبایی; موضوع علم | ||
| References | ||
|
ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1366)، قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. ابن‌سینا، شیخ ابی علی حسین بن عبدالله (1364)، النجاة، المکتبة المرتضویة. همو (1403ق)، الاشارات و التنبیهات، مطبعه حیدری. همو (1405ق)، الشفاء، الالهیات، به تصحیح ابراهیم مدکور، قم: المؤسسۀ الجامعیۀ للدرسات الاسلامیة. ارسطو (1366)، متافیزیک، ترجمه دکتر شرفالدین خراسانی، تهران: نشر گفتار. اعوانی، دکتر غلامرضا (76-1375)، «سلسله دروس فلسفه تطبیقی، بحث وجود و عدم»، قم. برن ژان (1373)، ارسطو و حکمت مشاء، ترجمه دکتر ابوالقاسم پورحسینی، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر. بوخنسکی. م.ی (1370)، مقدمهای بر فلسفه، ترجمه محمدرضا باطنی، تهران: نشر البرز. بهشتی، دکتر احمد (1375)، شرح نمط چهارم الاشارات و التنبیهات، مؤسسه فرهنگی آرایه. جوادی آملی، آیت‌الله عبدالله (1375)، رحیق مختوم، قم: مرکز نشر اسراء. حائری یزدی، مهدی (1361)، کاوشهای عقل نظری، تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر. دورانت، ویل (1370)، لذات فلسفه، ترجمه عباس زریاب، شرکت انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. رازی، قطبالدین محمد بن محمد بن ابی جعفر (1403ق)، شرح الاشارات و التنبیهات، مطبعه حیدری. سروش، دکتر عبدالکریم (1361)، علم چیست، فلسفه چیست؟ انتشارات پیام آزادی. شاله، فیلیسین (1331)، فلسفه عمومی، ترجمه یحیی مهدوی، تهران: چاپخانه دانشگاه تهران. شرف، شرفالدین خراسانی(1366)، ترجمه متافیزیک ارسطو (پیشگفتار مترجم)، تهران: نشر گفتار. الطباطبائی، العلامة محمدحسین (1362)، نهایة الحکمة، قم: مؤسسة النشر الاسلامی. همو (بی‌تا)، بدایة الحکمة، قم: مکتبة الطباطبائی. فولکیه، پل (1366)، فلسفه عمومی یا مابعدالطبیعه، ترجمه یحیی مهدوی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. قراملکی، دکتر احد فرامرز، قاعده «موضوع کل علم ما یبحث فیه عن عوارضه الذاتیه» در: مقالات و بررسیها، دفتر 54-53. کاپلستون، فردریک (1375)، تاریخ فلسفه، ج1: یونان و روم، ترجمه سیدجلالالدین مجتبوی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی و انتشارات سروش. کانت، ایمانوئل (1362)، سنجش خرد ناب، ترجمه دکتر میرشمسالدین ادیب سلطانی، تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر تهران. مصباح یزدی، استاد محمدتقی (1363)، تعلیقات بر نهایة الحکمة، انتشارات الزهرا. همو (1374)، سلسله دروس شرح نهایة الحکمة، ج1، به کوشش ع. عبودیت، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر. همو، «نوار سلسله دروس شرح نهایة الحکمة»، جلسه دوم. مطهری، مرتضی (1374)، آشنایی با علوم اسلامی، ج1: منطق و فلسفه، انتشارات صدرا، همو (1374)، مجموعه آثار، ج7، انتشارات صدرا، چاپ 3. ملکیان، استاد مصطفی، «دروس شرح نهایة الحکمة»، جزوه درسی. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی (1360)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلولیة، به تصحیح سیدجلالالدین آشتیانی، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ 2. همو (بی‌تا)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، قم: مکتبة المصطفوی. وال ژان (1370)، بحث در مابعدالطبیعه، ترجمه یحیی مهدوی، تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی. Gilson. Etinne (1952), Being and some philoshaphers, Toronto: ont: Pontifical Institute of Medieval Studies. | ||
|
Statistics Article View: 12,560 PDF Download: 2,028 |
||