News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,590 |
| PDF Download | 5,345,972 |
پاره ای از نوآوری های حکیم رفیعی قزوینی | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Editorial, Volume 4, Issue 1, February 1385, Pages 119-128 PDF (193.48 K) | ||
| DOI: 10.30497/prr.2012.1175 | ||
| Author | ||
| سید محمد حکاک | ||
| استادیار گروه فلسفه دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران | ||
| Receive Date: 16 December 2012, Accept Date: 16 December 2012 | ||
| Abstract | ||
| از حکیم رفیعی قزوینی آثار اندکی باقی مانده است، اما همین اندک مشتمل بر نوآوریهایی است. در این مقاله به پنج نوآوری از این فیلسوف و عارف الهی پرداخته شده است، راجع به این مباحث: 1. در بارۀ معنای کمال الهی در جنب جمال و جلال الهی، که وی برخلاف مشهور آن را نه مجموع جمال و جلال بلکه امری ورای آن دو گرفته و عبارت دانسته است از تمامیت ذات الهی به عینیت ذات و صفات و عینیت خود صفات با هم. در ذیل همین بحث، حکیم رفیعی تعریفی از جمال و جلال ارائه می‌دهد که جامع تعریف فیلسوف و عارف است و خود این تعریف نیز خالی از ابتکار نیست. 2. در شرح عبارت «اللهم انی اسئلک بما تجیبنی به حین اسئلک»، که او علاوه بر معنایی که در مرحلۀ اول به ذهن می‌آید، معنایی ذکر می‌کند که حکایت از ذهن جوال و نوجوی او دارد. 3. در خصوص نفی ترکیب از ذات الهی و بیان اینکه ترکیب به هر نحوی که باشد، مستلزم امکان است، که او در این مسئله برهانی اقامه می‌کند و در انتها می‌گوید که آنچه گفتیم در هیچ کتابی مکتوب نیست. 4. در توضیح این سخن حکما که تأثیر جسمی در جسمی دیگر نیازمند وضع و محاذات است، مراد از وضع و محاذات را نوعی اتحاد و اتصال می‌داند. 5. در نقد این سخن مشهور که ارادۀ غیر از شهوت است و از همین رو، انسان گاهی چیزی را اراده می‌کند که متعلق شهوت او نیست و گاهی چیزی را مورد شهوت قرار می‌دهد که اراده‌اش بدان تعلق نگرفته است. | ||
| Keywords | ||
| جمال; جلال; کمال; ترکیب; امکان; وجوب; قوۀ جسمانی; وضع; محاذات; اراده; شهوت | ||
| References | ||
|
رفیعی قزوینی، سید ابوالحسن (1380)، شرح دعای سحر، تصحیح و ترجمه و تعلیق سید محمد حکاک، قزوین: حدیث امروز، چاپ اول. همو (1386)، مجموعۀ حواشی و تعلیقات، تصحیح و مقدمۀ غلامحسین رضانژاد، تهران: مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران، چاپ اول. السبزواری، هادی (1372)، شرح الاسماء أو شرح دعاء الجوشن الکبیر، تحقیق نجف‌قلی حبیبی، تهران: دانشگاه تهران. همو (1413)، شرح المنظومه، علق علیه حسن‌زاده الآملی، تقدیم و تحقیق مسعود طالبی، تهران: نشر ناب، الطبعة الاولی، جلد 2. الشیرازی، صدرالدین محمد (1363)، مفاتیح الغیب، صححه و قدم له محمد خواجوی، تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی، چاپ اول. همو (1410)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی، الطبعة الرابعة، جلد4. قیصری رومی، محمد داود (1375)، شرح فصوص الحکم، به کوشش سید جلال‌الدین آشتیانی، تهران: علمی و فرهنگی، چاپ اول. کاشانی، عزالدین محمود (1382)، مصباح الهدایة و مفتاح الکفایة، مقدمه و تصحیح و توضیحات عفت کرباسی و محمدرضا برزگر خالقی، تهران: زوار، چاپ اول. | ||
|
Statistics Article View: 4,943 PDF Download: 1,148 |
||