News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,737 |
| PDF Download | 5,346,114 |
تحلیل روش شیخ اشراق در مسئله تبیین | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Editorial, Volume 4, Issue 1, February 1385, Pages 83-117 PDF (518.73 K) | ||
| DOI: 10.30497/prr.2012.1174 | ||
| Author | ||
| سید عباس ذهبی | ||
| استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 16 December 2012, Accept Date: 16 December 2012 | ||
| Abstract | ||
| از مهم‌ترین ارکان نظامهای فلسفی، قدرت تبیین‌گری آن‌هاست. به گونه‌ای که این ویژگی می‌تواند سبب تمایز مکاتب فکری و نظامهای فلسفی از یکدیگر باشد. شیخ اشراق به عنوان یک فیلسوف، آگاهانه در صدد ارائۀ تبیین‌های علّی بوده و با بهره‌برداری از منابع مختلف، تبیین‌های متنوّعی را در آثارش به نمایش گزارده است. در نگاه روش‌شناختی به منظومۀ فکری او پنج دسته تبیین را می‌توان مشاهده کرد: تبیین‌های هستی‌شناختی، تبیین‌های معرفت‌شناختی، تبیین‌های علمی- تجربی، تبیین‌های کشفی- شهودی و تبیین‌های قرآنی- کلامی. با توجه به محوریت نور و نوع هستی‌شناسی تشکیکی شیخ اشراق، تبیین‌های او نیز یکسان نیست؛ برخی از آنها مراتب طولی، برخی دیگر تبیین‌های عرضی‌اند که خود به مجامع و غیرمجامع قابل تقسیم‌اند. درواقع، الگوی شیخ اشراق در روش‌شناسی تبیین یک الگوی میان‌رشته‌ای است که هم او را از دام مغالطه تحویلی‌نگری نجات می‌دهد و هم او را از تناقض‌گویی مبرّا می‌کند و هم به تبیین‌های او خاصیت کارآمدی بیشتری می‌بخشد. | ||
| Keywords | ||
| روش‌شناسی; تبیین; شیخ اشراق | ||
| References | ||
|
قرآن کریم. ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1381)، «برزخ»، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، تهران: ج11. _____ (1383)، شعاع اندیشه و شهود در فلسفة سهروردی، تهران: انتشارات حکمت. ـــــــــــ (1370)، قواعد کلی فلسفی در فلسفة اسلامی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ج1. ابن کمونه، سعد بن منصور بن هبةالله (1375)، التنقیحات فی شرح التلویحات، به کوشش سیدحسین سیدموسوی، پایان‌نامه دکتری به راهنمایی غلامحسین ابراهیمی دینانی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. اکبریان، رضا (1380)، «بحث تطبیقی در بارة اصالت نور در سهروردی و اصالت وجود در ملاصدرا»، مجموعه مقالات نخستین کنگرة بین‌المللی شیخ اشراق، زنجان: ج1. امید، مسعود (1382)، «شیخ اشراق»، نامة سهروردی، به کوشش علی‌اصغر محمدخانی و حسن سیدعرب، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. جوارشکیان، عباس (1380)، «توانمندی‌های تلقی نوری از وجود و مدل هستی‌شناسی اشراقی»، مجموعه مقالات نخستین کنگرة بین‌المللی شیخ اشراق، زنجان: ج3. سروش، عبدالکریم (1373)، مقدمه کتاب تبیین در علوم اجتماعی، دانیل لیتل، تهران: انتشارات صراط. سهروردی، شهاب‌الدین یحیی (1380)، الالواح العمادیه، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، به کوشش نجف‌قلی حبیبی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ج4. ـــــــ (1380)، الواح عمادی، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، به کوشش سیدحسین نصر، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ج3. ـــــــ (1380)، پرتونامه، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، به کوشش سیدحسین نصر، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ج3. ـــــــ (1380)، التلویحات، بخش الهیات، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، به کوشش هانری کوربن، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ج1. ـــــــ (1334)، همان، بخش منطق، به کوشش علی‌اکبر فیاض، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ـــــــ (1380)، الحکمۀ الاشراق، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، به کوشش هانری کوربن، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ج2. ـــــــ (1380)، اللمحات، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، به کوشش نجف‌قلی حبیبی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ج4. ــــــــ (1380)، المشارع و المطارحات، بخش الهیات، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، به کوشش هانری کوربن، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ج1. ـــــــ (بی‌تا)، همان، بخش منطق، نسخه خطی، کتابخانه مجلس شورای اسلامی، شمارة نسخه: 1969- شماره مدرک 20019. شهرزوری، شمس‌الدین محمد (1372)، شرح حکمة الاشراق، به کوشش حسین ضیایی تربتی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1419)، الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج7. ضیایی، حسین (1384)، معرفت و اشراق در اندیشة سهروردی، ترجمة سیما نوربخش، تهران: فرزان. فرامرز قراملکی، احد (1380)، روش‌شناسی مطالعات دینی، مشهد: دانشگاه رضوی. ــــــــ (1383)، «از کثرت‌گرایی تا جهان‌شمولی معرفت»، نشریة مقالات و بررسی‌ها، دانشکدة الهیات دانشگاه تهران، ش76 (2). قطب‌الدین شیرازی، محمود بن مسعود (1380)، شرح حکمة الاشراق، به کوشش عبدالله نورانی و مهدی محقق، تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه‌های تهران و مک گیل. لاجوردی، فاطمه (1383)، «مینو و گیتی و مراتب وجود در فلسفة اشراق»، فصلنامة برهان و عرفان، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، پیش شمارة دوم، تابستان. لیتل، دانیل (1373)، تبیین در علوم اجتماعی، ترجمة عبدالکریم سروش، تهران: انتشارات صراط. مولوی، جلال‌الدین (1361)، مثنوی، تصحیح رینولد نیکلسون، تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ هشتم. هروی، نظام‌الدین احمد (1358)، انواریّه، مقدمة حسین ضیایی و اهتمام آستیم، تهران: امیرکبیر. Walbridge, John(2001), the Wisdom of the Mystic East, University of New York. | ||
|
Statistics Article View: 6,962 PDF Download: 1,544 |
||