
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,584,693 |
PDF Download | 5,346,069 |
نقش عوامل معنوی در معرفت با تکیة بر قوة وهم از نگاه ملاصدرا | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
Editorial, Volume 10, Issue 1, February 1391, Pages 5-22 PDF (332.1 K) | ||
DOI: 10.30497/prr.2012.1052 | ||
Authors | ||
رضا محمدزاده1; عباسعلی منصورری2 | ||
1دانشیار گروه فلسفه و کلام ، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران | ||
2دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
Receive Date: 14 April 2011, Revise Date: 02 December 2012, Accept Date: 20 June 2011 | ||
Abstract | ||
نوشتار حاضر، بر اساس تحلیل آرای ملاصدرا و طرح مباحثی چون چیستی وهم و چرایی تأثیر آن در ایجاد خطای ذهن، نشان میدهد که از دید صدرا، انسان اندیشندة محض نیست و باورهای انسان را نباید مطلقاً از مقولة افعال ارادی او دانست. به عبارت دیگر، در تحقّق باورهای انسان، عوامل معنوی نیز ـ که فراتر از امور طبیعی بوده و برای انسان ملموس نیستند، اما پیوسته در تعامل با انساناند ـ نقش مهمی ایفاء میکنند. ملاصدرا، این تأثیر را به هنگام بحث دربارة قوة وهم، به دقّت مطرح کرده است. این در حالی است که فیلسوفان بزرگ دیگری چون ابنسینا و سهروردی نیز، همانند ملاصدرا، منشأ خطای ذهن یا به عبارتی نفوذ شیطان در انسان را از طریق قوّة واهمه تصویر کردهاند. | ||
Keywords | ||
وهم; عوامل معنوی; معرفت; ملاصدرا | ||
References | ||
قرآن مجید آمدى، عبدالواحد بن محمد (1366)، غرر الحکم و درر الکلم، قم: دفتر تبلیغات اسلامى. ابییعلی، احمد بن على (1408)، مسند ابىیعلى الموصّلى، جده: دار القبلة، ج4. پورسینا، زهرا (1385)، تأثیر گناه بر معرفت، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. جوادی آملی، عبدالله (1379)، معرفت شناسی در قرآن، قم: نشر اسراء. شیخ اشراق، شهابالدین یحیى بن حبش (1375)، مجموعة مصنفات شیخ اشراق، تهران: مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ج4. صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم (1302)، الرسائل التسعة، تهران: بینا. همو (1340)، رسالة سه اصل، تهران: دانشکدة معقول و منقول. همو (1354)، المبدأ و المعاد، تهران: انجمن حکمت و فلسفة ایران. همو (1360ـ الف)، اسرار الآیات، تهران: انجمن حکمت و فلسفة ایران. همو (1360ـ ب)، الشواهد الربوبیة فى المناهج السلوکیة، مشهد: المرکز الجامعی للنشر. همو (1361)، العرشیه، تصحیح غلامحسین آهنى، تهران: انتشارات مولی. همو (1363)، مفاتیح الغیب، تهران: مؤسسة تحقیقات فرهنگی. همو (1366)، تفسیر القرآن الکریم، قم: انتشارات بیدار، 7ج. همو (1371)، التصوّر و التصدیق، قم: انتشارات بیدار. همو (1375)، مجموعة رسائل فلسفى صدرالمتألهین، تهران: انتشارات حکمت. همو (1378)، رسالة فى الحدوث، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. همو (1381)، کسر اصنام الجاهلیة، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. همو (1387)، سه رسالة فلسفى، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. همو (1981)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج9. همو (بیتا)، الحاشیة على الهیات الشفاء، قم: انتشارات بیدار. فیض، مصطفی (1389)، نقش عوامل غیر معرفتی در معرفت از دیدگاه قرآن کریم، پایان نامة کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه امام صادق(ع). مجلسی، محمدباقر (1404)، بحار الانوار، بیروت: مؤسسة الوفاء، ج67. مظفر، محمدرضا (1373)، المنطق، قم: انتشارات سیدالشهداء. وستفال، مرالد (1378)، «پولس رسول را به جدّ بگیریم؛ گناه به منزلة مقولهای معرفت شناختی»، ترجمة مصطفی ملکیان، اندیشة دینی، شمارة دوم، زمستان 78. James, William (1937), "The will to believe", The will to Believe and Other Esssays in Popular Philosophy, New York. Wainwright, William J. (1995), Reason and the Heart; A Prolegomenon to a Critiue of Passional Reason, Ithaca and London: Cornell University Press. Westphal, Merold (1990), "Taking St. Paul Seriously: Sin as an Epistemological Category", Christian Philosophy, ed. by Thomas P. Flint, Notre Dame, Ind: University of Notre Dame Press. Zagzebski, Linda Trinkaus (1996), Virtues of the Mind; An Inquiry in to the Nature of Virtue and the Ethical Foundations of Knowledge, Cambridge University Press. | ||
Statistics Article View: 4,740 PDF Download: 1,780 |